Gọi là giải mã bí ẩn của nền văn minh Maya, lâu nay thiên hạ tiên đoán rằng ngày 21-12-2012 là ngày tận thế (doomsday). Những người tin như vậy dẫn chứng rằng lịch của người Maya tới ngày này là kết thúc. Những người không tin thì giải thích rằng đó chỉ là ngày kết thúc một chu kỳ lịch dài (Long Calendar) của người Maya để bắt đầu sang một chu kỳ mới. Cái khó cho mọi người là một chu kỳ lịch của người Maya dài quá sá quà sa, gồm tới 13 bak’tun, mỗi cái dài khoảng 400 năm, vị chi tới 5.125 năm. Hiện giờ cũng chỉ mới có 1 chu kỳ nên lấy gì mà kiểm chứng.

Cũng có rất nhiều người thắc mắc, khi đưa ra cái date 21-12-2012 đó, người ta dựa vào múi giờ nào? Bởi khi ở châu Á là ngày 21-12 thì ở châu Mỹ mới có ngày 20-12. Cứ cho đó là giờ của châu Mỹ đi thì nếu thiệt sự có tận thế, người châu Á “lời hơn”, được sống lâu hơn gần 1 ngày!

Trước sau như một, tôi vẫn nghiêng về lý lẽ: ngày 21-12-2012 chỉ là ngày cuối cùng của bak’tun thứ 13, bak’tun cuối cùng của chu kỳ lịch Maya hiện hành. Nhưng không phải vì vậy mà tôi không tin có ngày tận thế. Trái đất là một hành tinh, là một trong muôn vàn thiên thể trong vũ trụ bao la. Mà chúng ta đã từng chứng kiến không ít thiên thể đã bị hủy diệt (hoặc chết đi, hoặc tự nổ tung, hoặc bị thiên thể khác va chạm). Vấn đề ở đây là khi nào mà thôi.

Trở lại chuyện ngày tận thế 21-12-2012, vào khoảng đầu giờ chiều 21-12-2012 (theo giờ Việt Nam), phóng viên Alexandra Alper của hãng tin Reuters tường trình từ thành phố Chichen Itza (Mexico) như vầy:

Hàng ngàn những nhà thần bí, dân hippy đã đi tới khu phế tích của các thành phố Maya để chào đón một chu kỳ mới của lịch Maya (to celebrate a new cycle in the Maya calendar), phớt lờ những nỗi lo sợ rằng nó có thể là điềm báo trước sự kết thúc của thế giới.

Vào cuối ngày hôm trước (20-12), những vũ công thổ dân Mexico ăn mặc rực rỡ đã hò reo và cầu khấn một vị thần rắn ở gần khu phế tích Chichen Itza, trong khi đó những người phương Tây tò mò tới đây hy vọng cho sự khởi đầu của một “thời hoàng kim” của nhân loại.

Serg Miejylo, 29 tuổi, một người làm vườn tới từ bang Connecticut (Hoa Kỳ) nói rằng: “Tôi coi đây như một sự thay đổi năng lượng, thay đổi sự bảo vệ, thay đổi ý thức hoàn vũ.” Đi đôi sandal, hút thuốc là cuộn và có mái tóc vàng cuốn lọn dài ra dáng thể thao, Miejylo trong số những người đang tham dự các lễ hội trong dịp đặc biệt này tại các di tích Maya ở miền nam Mexico và những nơi khác ở Trung Mỹ.

Nhưng trong khi những người có mặt tại các di tích Maya ở miền nam Mexico đang vui mừng mở lễ hội ăn mừng một kỷ nguyên mới, việc càng tới gần thời điểm kết thúc bak’tun thứ 13 của lịch Maya cổ (được tin là vào đêm 21-12-2012 theo giờ Trung Mỹ) càng làm tăng thêm nỗi lo sợ của nhiều cộng đồng khác trên khắp hành tinh. Thời buổi thế giới phẳng, cả loài người được kết nối với nhau qua mạng toàn cầu Internet và các phương tiện liên lạc, thông tin bung ra cực nhanh và cực rộng.

Những nỗi lo sợ tự tử hàng loạt, các thiên thạch đụng Trái đất, cúp điện diện rộng và kéo dài 3 ngày 3 đêm, các thiên tai, dịch bệnh, hay thậm chí một thiên thể nào đó đột ngột trở chứng đòi lao vào Trái đất… đã xuất hiện tràn ngập Internet từ những ngày qua. Tất nhiên là nhà chức trách các nước phải hành động để bảo đảm an ninh xã hội và an toàn cho người dân.

Có tin nói rằng cảnh sát Trung Quốc trong tuần này đã tóm khoảng 1.000 người loan truyền tin đồn tận thế. Nhà chức trách Argentina cấm tiệt người ta héo lánh tới một ngọn núi trước nay vẫn có tin có đĩa bay (UFO) xuất hiện sau khi có tin đồn rằng sẽ có một vụ tự sát tập thể ở đó.

Trong khi đó, các chuyên gia về văn minh Maya, các nhà khoa học và ngay cả Cơ quan Hàng không – Không gian Mỹ NASA đều khẳng định người Maya chớ hề tiên đoán gì về sự kết thúc của thế giới này và trấn an mọi người chớ có lo sợ gì ráo. James Fitzsimmons, một chuyên gia Maya ở  Đại học Middlebury (bang Vermont, Hoa Kỳ) nói: “Hãy nghĩ nó giống như vụ Y2K (năm 2000). Nó chỉ là sự kết thúc một chu kỳ và bắt đầu một chu kỳ mới.”

Nền văn minh Maya đã đạt tới đỉnh cao của nó vào khoảng năm 250 và 900 sau Công nguyên khi nó cai trị cả một vùng đất rộng lớn nay là miền nam Mexico, Guatemala, Belize và Honduras. Người Maya đã phát triển được chữ viết tượng hình riêng, một hệ thống thiên văn tiên tiến và một hệ thống lịch tinh vi. Nhưng nó vẫn chỉ là một nền văn minh nhỏ nay đã cáo chung. Hỗng lẽ nó lại có thể quyết định được số phận của cả nhân loại?

Thực tế là loài người đã trải qua vô số lần dự đoán là tận thế – hên là cho tới khi tôi ngồi gõ những dòng này, tất cả đều trật lất. Chẳng hạn dựa trên những tính toán theo những điềm báo của Kinh Thánh, nhà khoa học vĩ đại Isaac Newton từng nói năm 2060 sẽ là thời điểm Trái đất bị hủy diệt. Cái vụ này thì tôi – năm nay 55 xuân muộn rồi – đành bó tay, chắc cú là sẽ không thể kiểm chứng nổi. Nhà thuyết giáo William Miller dự đoán rằng Chúa Jesus sẽ trở lại Trái đất vào tháng 10-1844 để thanh lọc loài người vì những tội lỗi của họ. Hồi năm 1997, một nhóm 39 thành viên giáo phái Cổng Thiên đường (Heaven’s Gate) tin rằng thế giới sắp được “tái sinh”, có ý định tự sát tập thể tại San Diego (Hoa Kỳ) để lên một phi thuyền ngoài hành tinh mà họ nói rằng đang bay đằng sau một sao chổi. Gần đây nhất, Harold Camping, chủ xị một chương trình phát thanh ở Mỹ, tiên đoán thế giới sẽ kết thúc vào ngày 21-5-2011.

Trần gian vui như vầy sao nỡ kêu tôi về trển đành lòng sao?

Tối nay, trong buổi tiệc mừng sinh nhật thứ 15 năm của báo điện tử Vietnam Net – mà tôi từng làm từ năm 2002 tới 2008, một nhóm bạn trẻ hỏi tôi mấy giờ thì tận thế. Giàng ơi, hỗng lẽ họ nghĩ tôi mới đi họp ở… trển xuống sao? Tôi bèn tư vấn rằng: sáng mai (22-12-2012) khi thức giấc, việc các bạn cần làm đầu tiên là nhéo vào người mình một cái, nếu thấy đau thì có nghĩa mình chưa về… trển theo diện đoàn tụ với ông bà.

PHẠM HỒNG PHƯỚC

(Saigon tối 21-12-2012)

Nhiều người tụ tập trước Kim tự tháp Kukulkan ở Chichen Itza (Mexico) ngày 20-12-2012. Đây là trung tâm của lãnh thổ Maya. Những thổ dân đã cử hành nghi lễ cúng bái, nhảy múa và đánh trống. (AP Photo/Israel Leal)

Một cuộc tụ họp của người Maya phía trước Kim tự tháp Kukulkan ở Chichen Itza (Mexico) ngày 20-12-2012. (AP Photo/Israel Leal)

Những vũ công người Maya nhảy múa phía trước Kim tự tháp Kukulkan ở Chichen Itza (Mexico) ngày 20-12-2012. (AP Photo/Israel Leal)

Một phụ nữ đang thắp nến từ một ngọn lửa thiêng trong nghi lễ theo thời pre-Hispanic gọi là “Segunda Conexion” (sự chuyển tiếp thứ nhì) để đánh dấu sự kết thúc của bak’tun thứ 13 trong lịch của người Maya cổ – sẽ chính thức diễn ra vào ngày 21-12-2012. Nghi lễ này được tổ chức vào đêm 20-12 bên ngoài nhà thờ Chi Ixim ở Tactic (khu vực Alta Verapaz, Guatemala). Nhà thờ này là một di chỉ Maya linh thiêng. (Reuters/Jorge Dan Lopez, Guatemala)

Các pháp sư Peru đang cử hành nghi lễ tại một bãi biển ở Lima (Peru) ngày 20-12-2012 với mục đích ngăn chặn ngày tận thế xảy ra. (Reuters/Mariana Bazo, Peru).

Đền thờ Maya Kukulkan, một vị thần rắn có lông vũ của người Maya. Đây là di chỉ khảo cổ Chichen Itza ở bang Yucatan (miền nam Mexico). Ảnh chụp ngày 3-5-2012 và được hãng tin Reuters phát hành ngày 17-12-2012. (Reuters/Mauricio Marat/National Institute Of Anthropology And History – INAH/Handout, Mexico).