Chủ nhật ngày 22 tháng 12 năm 2024

Thiên thạch rơi xuống nước Nga

 

Cứ như trong phim khoa học giả tưởng của Hollywood, ngày thứ Sáu 15-2-2013, một thiên thạch (meteorite) với cái đuôi khói trắng cuồn cuộn như tên lửa từ trên trời bắn xuống thành phố Chelyabinsk thuộc vùng Urals (miền trung nước Nga), cách thủ đô Moscow khoảng 1.500km (950 mile). Cái đuôi khói trắng của nó có thể nhìn thấy từ xa 200km (125 mile).

Khi lao qua khí quyển, thiên thạch vỡ ra thành những quả cầu lửa. Một tiếng nổ lớn vang rền nghe được lúc 9g20 sáng ở địa phương (0520 GMT). Chấn động có thể cảm nhận được trong các cao ốc chung cư ở trung tâm thành phố công nghiệp này. Nhiều cửa kính bị vỡ bắn các mảnh kính tung tóe. Các còi báo động của xe hơi bị tắt. Điện thoại di động chập chờn.

Các cư dân trên đường đi làm cho biết mình nghe có một tiếng nổ lớn rồi trời sáng rực và chấn động. Anh Viktor Prokofiev, 36 tuổi, cư dân thành phố Yekaterinburg dưới chân rặng núi Urals, kể: “Tôi đang lái xe đi làm, trời lúc đó khá tối, nhưng đột ngột trời rực sáng như ban ngày. Tôi cảm thấy mình bị lóa mắt giống như khi bị đèn pha xe chiếu vào.”

Nhà chức trách thành phố Chelyabinsk cho biết vào chiều 15-2 ghi nhận có 514 người phải được điều trị vì những vết thương do mảnh kính văng trúng, trong đó có 112 người được giữ lại bệnh viện.  Không có trường hợp tử vong nào được báo cáo. Tổng thống Nga Vladimir Putin lúc đó đang chuẩn bị chủ trì hội nghị các quan chức Bộ Tài chính của Nhóm 20 nước G20 tại Moscow và Thủ tướng Nga Dmitry Medvedev đã lập tức được thông tin về sự kiện này.

Chính quyền thành phố Chelyabinsk yêu cầu người dân nên ở trong nhà hôm nay, trừ phi phải đi đón con tan học. Họ cho biết tiếng nổ phát ra từ độ cao khoảng 10.000 mét (32.800 foot), khi thiên thạch đi vào khí quyển Trái đất.

Một quan chức cho biết “trận mưa sao băng” (meteor shower) có thể được liên hệ với một tiểu hành tinh (asteroid) có kích thước bằng một hồ bơi Olympic theo các nhà khoa học tính toán có thể bay ngang Trái đất ở khoảng cách 27.520km (17.100 mile), nhưng điều này vẫn chưa thể khẳng định.

Các sự kiện như thế này là rất hiếm. Một thiên thạch từng rơi xuống vùng Siberia của Nga hồi năm 1908 phá hủy một khu vực rộng tới hơn 2.000km vuông (1,250 sq mile) và làm vỡ kính ở cách nơi va chạm tới 200km.

Bộ Tình trạng Khẩn cấp Nga nói rằng sự kiện ngày 15-2-2013 là “một trân mưa sao băng dưới hình thức các quả cầu lửa” (meteor shower in the form of fireballs) và thông báo rằng mức độ phóng xạ do sự kiện này gây ra ở mức bình thường, người dân không nên sợ hãi. Yuri Burenko, người đứng đầu Sở Tình trạng Khẩn cấp của thành phốm cho biết: “Chưa bao giờ xảy ra trường hợp các thiên thạch xâm nhập ở độ cao thấp như thế này trên bầu trời nước Nga.”

Cơ quan NASA Hoa Kỳ từng loan báo: một tiểu hành tinh tên 2012 DA14 có đường kính khoảng 46 mét sẽ tiếp cận Trái đất gần hơn bất cứ tiểu hành tinh nào kể từ khi các nhà khoa học bắt đầu giám sát chúng từ 15 năm trước. Các vệ tinh truyền hình, thời tiết và liên lạc bay ở độ cao hơn tiểu hành tinh đó tới 500 mile. Mặt trăng thì ở khoảng cách xa hơn gấp 14 lần.

PHẠM HỒNG PHƯỚC

(Saigon 15-2-2013)

CẬP NHẬT

+ Cập nhật 23g50ph ngày 15-2-2013: Những hình ảnh và dữ liệu ban đầu cho thấy thiên thạch này là một khối đa nặng 10 tấn, lao vào Trái đất với tốc độ 30.000 dặm/giờ. Hãng tin chính thức Nga RIA-Novosti cho biết: có gần 1.000 người bị thương, nhưng chỉ có 3 người nặng phải nhập viện. Cơ quan Không gian châu Âu (ESA) ngày 15-2-2013 cho biết không có mối quan hệ nào giữa thiên thạch vừa rơi xuống nước Nga với tiểu hành tinh 2012 DA14 theo tính toán sẽ bay ngang Trái đất trong vòng một vài ngày tới ở khoảng cách rất gần (khoảng 17.000 dặm) – thấp hơn bất cứ vệ tinh nhân tạo nào đang bay trên quỹ đạo địa tĩnh ( geosynchronous orbit).

Cảnh thên thạch đang bay qua một khu dân cư của thành phố Chelyabinsk (Nga) sáng 15-2-2013. (AFP)

Một cửa hàng trong thành phố bị vỡ kính vì tiếng nổ của thiên thạch.

Thiên thạch được nhìn thấy từ một xa lộ chạy từ Kostanai (Kazhakstan) tới Chelyabinsk  (Nga) ngày 15-2-2013. (AP Photo).

Hố băng này được Bộ Tình trạng Khẩn cấp Nga nói là do thiên thạch rơi xuống tạo nên.

Chấn động do thiên thạch rơi xuống đất làm sập cả một mái nhà rộng 600 mét vuông của một nhà máy kẽm.

 

VIDEO CLIPS

Video clip do người dân ghi được lúc thiên thạch lao xuống Nga sáng 15-2-2013.

Video clip do người dân ghi được lúc thiên thạch lao xuống Nga sáng 15-2-2013.

Video clip do người dân ghi được lúc thiên thạch lao xuống Nga sáng 15-2-2013.

Meteor shower hits central Russia.