Nếu điều này trở thành sự thật, nó quả là một tin buồn cho những công dân Việt Nam thường xuyên đi Mỹ hay có thân nhân định cư ở Mỹ. Và nó là một điều lạ trái với xu thế chung của quốc tế, nhất là khi mối quan hệ song phương Việt – Mỹ đang ngày càng phát triển.

Trên website của mình, Đại sứ quán Hoa Kỳ ở Việt Nam đã cho đăng thông báo: “Trong tương lai, Hoa Kỳ có thể sẽ chỉ cấp visa (không di dân) có thời hạn 3 tháng cho công dân Việt Nam muốn nhập cảnh Hoa Kỳ, vì phần lớn công dân Hoa Kỳ đến Việt Nam cũng chỉ nhận được visa với thời hạn như vậy.” (http://vietnamese.vietnam.usembassy.gov/nonimmigrant_visas.html)

Đại sứ quán Hoa Kỳ cho biết: Tại Việt Nam, chính sách visa tương hỗ với chính phủ Việt Nam (visa của Hoa Kỳ cấp cho công dân Việt Nam có thời hạn bằng visa của Việt Nam cấp cho công dân Hoa Kỳ) cho phép viên chức lãnh sự Hoa Kỳ cấp cho công dân Việt Nam visa nhập cảnh nhiều lần với thời hạn tối đa 12 tháng. Với visa này, công dân Việt Nam có thể nhập cảnh Mỹ nhiều lần trong một năm. Mỗi lần đến cửa khẩu Hoa Kỳ, họ sẽ được viên chức Bộ An ninh Nội địa Hoa Kỳ (DHS) cho biết họ có thể ở lại Hoa Kỳ bao lâu và đóng dấu xác nhận thời hạn lưu trữ đó lên thẻ nhập cảnh I-94, thường là mỗi lần 6 tháng.

Phía Hoa Kỳ giải thích: Thời hạn của visa không định cư Hoa Kỳ được dựa trên nguyên tắc có đi có lại (tương đương thời hạn mà nước khác cấp cho công dân Hoa Kỳ khi họ xin loại visa tương tự).  Hiện tại, Hoa Kỳ cấp cho công dân Việt Nam visa 12 tháng.

Đại sứ quán Hoa Kỳ khẳng định: việc có thể phải cắt giảm thời hạn của visa dành cho công dân Việt Nam xuống còn ¼ thời gian so với hiện nay hoàn toàn không phải là chủ trương hay ý muốn của Hoa Kỳ. Trong thông báo trên website, Đại sứ quán Hoa Kỳ ở Việt Nam nhấn mạnh: “Chúng tôi tiếp tục hi vọng rằng Chính phủ Việt Nam sẽ cấp cho công dân Hoa Kỳ visa có thời hạn 12 tháng, để tránh phải giảm thời hạn visa của công dân Việt Nam, vì điều này sẽ ảnh hưởng tiêu cực đến rất nhiều người xin visa.” (http://vietnamese.vietnam.usembassy.gov/nonimmigrant_visas.html)

Trong những năm gần đây, việc xin visa đi Mỹ thông thoáng và đỡ nhiêu khê hơn. Đại sứ quán Hoa Kỳ tạo điều kiện thuận lợi nhất có thể được cho công dân Việt Nam trong việc xin visa. Với những người từng được cấp visa dạng nhập cảnh nhiều lần (multiple) với thời gian tối đa 12 tháng, đã lấy dấu vân tay 10 ngón, nếu vẫn giữ nguyên loại visa vào Mỹ thì khi visa hiện hành hết hạn chỉ cần làm thủ tục cấp mới visa theo đường bưu điện mà không cần phải phỏng vấn.

Lệ phí visa không di dân áp dụng từ tháng 4-2012 tới nay thấp nhất là 160 USD/lần. Vì thế, nếu thời hạn visa bị rút ngắn, người có nhu cầu đi Mỹ phải tốn kém nhiều hơn. Hộ chiếu cũng sẽ mau hết trang trống hơn do mỗi visa chiếm mất 1 trang hộ chiếu. Và điều mà những người có thân nhân ở Mỹ lo ngại nhất là thời hạn họ được phép lưu trú sẽ bị phía Mỹ giảm xuống tương ứng (hiện nay visa 12 tháng thì tối đa được ở lại 6 tháng).

Ngoại trừ với 36 nước và 1 vùng lãnh thổ tham gia chương trình miễn visa (Visa Waiver Program) của Hoa Kỳ, công dân tất cả các nước và vùng lãnh thổ còn lại trên thế giới đều cần phải có visa khi vào Mỹ. 36 nước được miễn visa gồm Andorra, Úc, Áo, Bỉ, Brunei, Cộng hòa Czech, Đan Mạch, Estonia, Phần Lan, Pháp, Đức, Hy Lạp, Hungary, Iceland, Ireland, Ý, Nhật Bản, Latvia, Liechtenstein, Lithuania, Luxembourg, Malta, Monaco, Hà Lan, New Zealand, Na Uy, Bồ Đào Nha, Hàn Quốc, San Marino, Singapore, Slovakia, Slovenia, Tây Ban Nha, Thụy Điển, Thụy Sỹ, Anh và lãnh thổ Đài Loan. Để hưởng chương trình miễn visa, công dân các nước và vùng lãnh thổ này phải có hộ chiếu điện tử, vé khứ hồi và chỉ được lưu trú ở Mỹ từ 90 ngày trở lại.

PHẠM HỒNG PHƯỚC

(Saigon 1-8-2013)

Công dân Malaysia, Philippines,… có thể được cấp visa Mỹ với thời hạn tới 10 năm.