Bữa nay là 31-10-2013, áp lễ Các thánh của người Thiên chúa giáo (ngày 1-11 hàng năm). Người Tây gọi nó là ngày All Saints’ Eve. Nhưng với quảng đại quần chúng ta, mọi người quen với cái tên lễ hội ma quỷ Halloween và đã kết hợp lại thành tên gọi All Hallows’ Eve.

Hồi ban đầu, Halloween là một nghi thức cầu nguyện ba ngày mang tên Hallowmas dành để tưởng nhớ các người chết, bao gồm các vị Thánh (hallow), những người tử vì đạo, chết vì nghĩa và nói chung là tất cả những tín hữu đã về chầu Trời. Sau này nó được đại chúng hóa từ một lễ hội tưởng nhớ người chết thành một lễ hội mang màu sắc người chết. Nhiều học giả cho rằng Halloween hồi đầu chịu ảnh hưởng từ các lễ hội thu hoạch mùa màng của người Celtic ở châu Âu.

Đặc trưng nhận diện của Halloween là những trang phục giả trang ma quái mà người ta ăn mặc, hóa trang và trang trí trong dịp lễ hội. Một tập quán quan trọng là thắp những chiếc đèn làm bằng vỏ trái bí rợ (pumpkin) được khắc thành chiếc đầu người, nên gọi là đèn jack-o’-lantern. Sau này, người ta làm những chiếc đèn này bằng giấy hay bằng nhựa. Hoạt động sôi nổi nhất, gây huyên náo cả khu dân cư trong đêm Halloween là những tốp trẻ em mặc đồ hóa trang kéo nhau đi tới từng nhà gõ cửa và đọc câu “thần chú” rằng “trick or treat” (người Việt mình dịch thành “kẹo hay bị ghẹo”) để xin kẹo của chủ nhà. Vì thế, trong ngày này, người ta thường mua những gói kẹo lớn để sẵn trong nhà (nếu ngại bọn trẻ quấy rầy thì bỏ kẹo vào một chiếc giỏ để sẵn bên ngoài cửa). Có rất nhiều hoạt động tập thể trong lễ hội này, như diễu hành hóa trang. Người ta cũng tổ chức những dạ hội hóa trang, chiếu phim kinh dị,…Có nhiều nhóm bạn tụ tập lại vừa ăn uống, vừa kể chuyện ma hay xem phim kinh dị.

Qua nhiều năm có dịp lang thang ở Mỹ, tôi thấy người ở đây chuẩn bị cho Halloween từ trước hơn cả tháng trời. Hồi trung tuần tháng 9-2013 ở bang Colorado, tôi thấy người ta bày bán những trái bí rợ để khách mua về khắc thành những chiếc đèn Halloween. Đồ giả trang kinh dị cho lễ hội Halloween bán đầy siêu thị, tiệm quà tặng,… Hôm 1-10, trong siêu thị Target ở Annapolis (Maryland), tôi đã có dịp đọ sức với một chiếc… đầu lâu coi ai cười… nhăn răng hơn.

Ở Việt Nam năm nay, lễ hội Halloween có mòi lắng hơn. Hầu bao teo tóp mà giá hàng Halloween nhập về giá quá đắt. Nhưng có lẽ phần nào còn do ảnh hưởng bởi đợt kiểm tra, truy quét các món hàng Halloween bị cho là “độc hại” hay nhập lậu mà cơ quan chức năng ra tay mấy ngày trước. Nhiều bạn trẻ chê rằng hàng Halloween năm nay không lạ, không đủ độ “ghê”.

Trong khi đó trên kênh truyền hình cáp AXN đang có đợt phim “kinh dị” kéo dài suốt 4 ngày nhân Halloween.

Nhưng để cho an lành, tôi sẽ soi gương tự mình nhát ma mình trong Halloween 2013. Ý ẹ!

PHẠM HỒNG PHƯỚC

(Saigon 31-10-2013)

Hàng hóa Halloween bán trong mall  tại Denver (Colorado) ngày 18-9-2013.

Những trái bí rợ bán tại Colorado ngày 19-10-2013.

Trong siêu thị Target ở Maryland ngày 1-10-2013.