Thứ Sáu ngày 22 tháng 11 năm 2024

Gần như cả nước Mỹ bị đóng băng

140106-chicago-illinois-03

 

Mấy người bạn của tôi ở nhiều nơi trên khắp nước Mỹ sáng nay than thở họ ở trong nhà với “heat” chạy tối đa mà vẫn run lập cập. Họ chưa từng bị lạnh dữ dội thiếu điều muốn đóng băng như vậy từ khi qua đây, có người gần 20 năm rồi.

Nhìn lên bản đồ thời tiết của The Weather Channel ngày 6-1-2014, người ta thấy gần như cả nước Mỹ đang bị “đóng băng” với nhiệt độ âm (32 độ F bằng 0 độ C). Thậm chí ở vùng Trung Bắc còn âm cả độ F (có nghĩa là từ âm 18 độ C trở nên). Riêng vùng giáp Canada của bang Minnesota có nhiệt độ thấp kinh khủng tới âm 26 độ F (âm 32 độ C). Trong khi đó, báo Washington Post (6-1) cho biết tại Duluth (bang Minnesota), nhiệt độ có lúc tụt xuống tới âm 56 độ F. Trước đó, theo Daily Mail (6-1), nhiệt độ thấp nhất ghi được trong vòng 24 giờ tính tới sáng 6-1 là âm 36 độ F (âm 37 độ C) tại Crane Lake (bang Minnesota). Bình thường, ở 0 độ C (32 độ F) là nước đã bắt đầu đông thành đá.

Cơ quan khí tượng quốc gia National Weather Service (NWS) dự báo rằng vào sáng 7-1 (giờ Mỹ), ở trên một khu vực rộng khoảng 1,5 triệu dặm vuông (tức một nửa trong 48 bang ở dưới thấp), trong đó có các thành phố Little Rock, Atlanta, Richmond và thủ đô Washington sẽ chịu nhiệt độ thấp dưới 0 độ F.

Giới khí tượng cho biết nước Mỹ từ sáng 6-1 đang bị đợt “lốc xoáy Bắc cực” (polar vortex) tràn xuống tấn công làm nhiệt độ giảm thấp ở mức kỷ lục trong vòng 20 năm nay. Không khi càng giá lạnh hơn nữa trong những cơn gió.

Tại nhiều nơi, trời lạnh tới mức tuyết không rơi nổi nữa. Nhưng lớp tuyết rơi xuống trước đó lại đóng thành băng đá, gây trơn trợt trên đường rất nguy hiểm. Bình thường, khi có dự báo tuyết sắp rơi, nhà chức trách các địa phương cho xe đi rải muối trên đường để chống đóng băng. Tuy nhiên, với tình trạng trời quá lạnh làm mọi thứ đóng băng này, biện pháp này giảm hiệu quả. Đó là lý do mà tai nạn giao thông xảy ra nhiều và ở khắp nơi gây nhiều thương vong.

Nhiệt độ ghi được ngày 6-1 tại Minneapolis (bang Minnesota) là âm 23 độ F (âm 30 độ C), tại Chicago (bang Illinois) âm 12 độ F (âm 24 độ C), tại Indianapolis (bang Indiana) âm 9 độ F (âm 22 độ C). Các trường học ở những nơi quá lạnh đã được lệnh phải đóng cửa. Dân Minnesota vốn tự hào về khả năng chịu lạnh cũng đã phải ngưng các hoạt động ngoài trời. Đây là lần đầu tiên kể từ năm 1997, Thống đốc bang Minnesota phải ra lệnh đóng cửa các trường học trên khắp cả bang vì giá lạnh. Ở nhiều nơi, nhà chức trách đã đóng cửa các công viên địa phương và khuyến cáo người dân rằng nhiệt độ thấp tới mức có thể làm da thịt bị phỏng lạnh, niêm vỏ bánh xe hơi có thể bị rò rỉ khiến bánh xe bị xì hơi đột ngột trên đường,… Có những thành thị đề nghị cư dân tìm mọi cách để làm tan chảy băng đóng trên đường phố và các vỉa hè.

Tại sân bay quốc tế O’Hare ở Chicago, 1.200 chuyến bay (khoảng một nửa số chuyến bay trong ngày) đã bị hủy bỏ hồi cuối ngày Chủ nhật 5-1 vì có bão tuyết. Sáng hôm sau. khu vực sân bay này chịu trận rét kỷ lục âm 16 độ F (lạnh hơn kỷ lục âm 14 độ F hồi năm 1988). Các sân bay tại St. Louis và Indianapolis cũng đã hủy bỏ khoảng một nửa số chuyến bay vào thời gian tương tự. Thêm nhiều chuyến bay cũng đã bị hoãn lại hay hủy bỏ trong ngày 6-1. Tổng cộng tính tới sáng 6-1 có tới hơn 4.400 chuyến bay đã bị đình hoãn.

Tại thủ đô Washington, 46.000 học sinh trong hệ thống trường công lập sẽ trở lại trường vào ngày thứ Ba 7-1 sau đợt nghỉ mùa đông. Do thời tiết quá khắc nghiệt, nhà chức trách cho biết sẽ tiến hành kiểm tra các ngôi trường để bảo đảm hệ thống sưởi ấm hoạt động tốt. Nơi nào không đạt yêu cầu sẽ phải đóng cửa.

Tối 6-1 (giờ địa phương, tức sáng 7-1 ở Việt Nam), con trai một người bạn đang lái xe từ thành phố New York về đã phải gọi điện than với mẹ là xe có sưởi ấm nhưng vẫn lạnh không chịu nổi. Buổi chiều hôm đó, Thống đốc bang New York, Andrew Cuomo, đã ban hành tình trạng khẩn cấp tại 13 hạt thuộc miền tây của bang. Hơn 300 binh lính quân đội và Cảnh vệ Đường không Quốc gia (ANG) đã được điều động để sẵn sàng cứu giúp.

Gần 187 triệu người Mỹ (tức hơn một nửa số dân cả nước) đã bị ảnh hưởng bởi giá lạnh trong ngày đầu tuần này. Các chuyên gia đã phải gọi tình hình nhiệt độ tụt quá thấp và gió lạnh giá hiện nay là “nguy hiểm và đe dọa tính mạng”. Họ khuyến cáo rằng da người có thể bị đóng thành băng chỉ trong 5-10 phút giữa gió lạnh ở nhiệt độ âm 50 độ F. Một số vùng ở bang Minnesota thậm chí có gió lạnh tới âm 60 độ F.

Theo dự báo khí tượng, tình trạng nhiệt độ thấp “đóng băng” ở Mỹ sẽ giảm vào chiều 7-1. Hãng hàng không nội địa Mỹ JetBlue thông báo có thể sẽ khôi phục lại hoạt động đầy đủ từ 3 giờ chiều 7-1.

Vì sao cả nước Mỹ trong mấy ngày này gần như trở thành Bắc Cực như vậy? Câu trả lời rất quen thuộc nhưng cho tới nay vẫn là nan giải: sự biến đổi khí hậu toàn cầu do nhiệt độ Trái đất bị làm cho nóng lên qua những hoạt động của chính con người. Mỹ là nước đứng thứ nhì thế giới (chỉ sau Trung Quốc) về lượng khí gây hiệu ứng nhà kính thải vào bầu khí quyển. Phần “đóng góp” của Mỹ chiếm 17,9% tổng lượng khí thải độc hại hàng năm trên thế giới (Trung Quốc 23,6%), trong khi nước số 3 là Ấn Độ chiếm tỉ lệ quá cách biệt 5,5%.

PHẠM HỒNG PHƯỚC

(Saigon 7-1-2014)

Nước Mỹ “đóng băng” ngày 6-1-2014.

Nguồn ảnh: Internet. Thanks.

140106-us-cold-map

Nhiệt độ trên nước Mỹ ngày 6-1-2014. (Theo Weather Channel).

140107-cold-us-01

Dự báo thời tiết ngày 7-1-2014. Ở 32 độ F (0 độ C), nước đóng băng. Ở 28,4 độ F (âm 2 độ C), nước biển đóng băng (với độ mặn bình quân 3,5%). Ở âm 10 độ F (âm 23,3 độ C), phỏng lạnh (frostbite) có thể xảy ra nếu da người ở ngoài lạnh trong vòng 30 phút (với gió có tốc độ 5mph). Ở âm 35 độ F (âm 37 độ C), hệ thống chống đóng băng có thể không còn tác dụng đối với hệ thống làm mát của xe hơi khiến các chất lỏng trong động cơ xe bị đông lại. Ở âm 40 độ F (âm 40 độ C), da người có thể phỏng lạnh nếu ở ngoài trời trong vòng 5 phút (với tốc độ gió 15mph).

140106-minneapolis-01

Nhiệt độ âm 20 độ F tại Minneapolis (bang Minnesota) ngày 6-1-2014.

140106-detroit-michigan-01

Anh Matt Frame đang cào tuyết xe của mình ở Detroit (bang Michigan) ngày 6-1-2014. (Ảnh: AP)

140106-chicago-illinois-01

Tại thành phố Chicago (bang Illinois) ngày 6-1-2014. (Ảnh: AP).

140106-chicago-illinois-03

Lake Michigan tại bãi biển North Avenue Beach của thành phố Chicago (bang Illinois) ngày 6-1-2014. (Ảnh: AP).

140106-chicago-illinois-02

Một khu dân cư tại Chicago (bang Illinois) ngày 6-1-2014. (Ảnh: EPA).

140106-jfk-airport-newyork-01

Sân bay JFK ở New York bị đóng băng. (Ảnh: EPA)

140106-midway-airport-chicago-01

Sân bay Midway ở Chicago bị đóng băng. (Ảnh: EPA)

140106-michigan-02

Một phụ nữ đang đẩy xe mua hàng và xe chở cơn nhỏ tại siêu thị Green Acres Plaza ở Saginaw (bang Michigan) ngày 6-1-2014. (Ảnh: AP).

140106-michigan-03

Đường sá mù mịt giá lạnh tại Flint (bang Michigan) ngày 6-1-2014. (Ảnh: AP).

140106-illinois-01

Tai nạn giao thông trên xa lộ tại St. Joseph (bang Illinois) ngày 6-1-2014. (Ảnh: AP)

140106-boise-idaho-01

Một chiếc xe chở hành khách trưột bánh đâm vào tòa nhà Công ty Điện lực Idaho ở Boise (bang Idaho) ngày 6-1-2014. (Ảnh: AP)

140106-boise-idaho-02

Một chiếc xe chở hành khách trưột bánh đâm vào tòa nhà Công ty Điện lực Idaho ở Boise (bang Idaho) ngày 6-1-2014. (Ảnh: AP)

140106-us-cold-02

Trời lạnh tới mức xe không thể nổ máy được. (Ảnh: AP)

VIDEO CLIP: