Thiệt là ngộ hết biết, người Việt mình – trong đó tôi là đầu têu – ngồi ở nơi cách Syria hơn 7.200km mà tranh cãi nhau ì xèo coi trong cuộc không kích (strike) hồi 3g55ph sáng thứ Bảy 14-4-2018 (theo giờ địa phương), Mỹ và hai nước đồng minh tả hữu Anh và Pháp đã bắn hết bao nhiêu quả tên lửa và phòng không Syria do Nga trang bị đã bắn chặn được bao nhiêu quả. Thiệt là phải tự khen mình có thần thái toàn cầu hóa với tầm nhìn thế giới và tinh thần quốc tế cao độ dữ thần ôn à nghen.

Tranh cãi cho vui đó mà, kẻo chú Mark Zuckerberg dùng đầu dò tầm cỡ AI thấy các user của mình vô cõi Phây mà êm ru, mà hiền từ lịch lãm quá lại đâm chán đời, không còn hứng thú khi phải xách đệm da dày 10cm đi điều trần tiếp. Bởi trong bất cứ cuộc chiến tranh nào, nếu không thổi phồng chiến thắng thì chẳng có bên nào lại khai thiệt mức độ tổn thất. Có thiệt hại thì cũng phải có những con số tổn thất đẹp mới chịu.

Bởi vậy, tôi không dẫn ra đây những số liệu mà hiện nay vẫn bất nhất, ngay cả từ cùng một phe là cặp bài trùng Nga – Syria.

Bởi lẽ, theo tôi, điều quan trọng cốt lõi là súng đã nổ chớ không phải chỉ lớn tiếng nói suông. Còn bắn bao nhiêu và bắn có trúng không chỉ là chuyện thứ yếu. Đã khai hỏa có nghĩa là đã… bắn, mà hễ bắn được phát đầu là có thể bắn tiếp.

Mọi hệ lụy mà các bên tham gia và cả thế giới đại đồng phải chịu xuất phát từ cái chuyện Tổng thống Mỹ Donald Trump đã nói là làm, ra lệnh tấn công Syria – bước đầu là bằng tên lửa bắn từ tàu chiến và máy bay. Đừng có giỡn mặt với Sir Trump!

Hãng truyền hình Mỹ CNN trích lời các quan chức quân sự và quốc phòng Mỹ cho biết phía Mỹ đã sử dụng những chiếc máy bay ném bom chiến lược siêu thanh hạng nặng Rockwell B-1 Lancer và ít nhất là 3 tàu chiến đóng tại Biển Đỏ. Tuần dương hạm mang tên lửa dẫn đường (guided-missile cruiser) lớp Ticonderoga là USS Monterey đã bắn những quá tên lửa hành trình thông minh Tomahawk trong cuộc tấn công này. Pháp bắn tên lửa hành trình từ tàu chiến ở Địa Trung Hải và tung máy bay chiến đấu tham dự cuộc tấn công. Anh dùng 4 máy bay Tornado GR4 xuất phát từ căn cứ hải ngoại trên đảo Cyprus để bắn những quả tên lửa Storm Shadow vào một mục tiêu tại tỉnh Homs.

Mục tiêu của cuộc tấn công ngày 14-4-2018 là 3 cơ sở có liên quan tới vũ khí hóa học, gồm một trung tâm nghiên cứu khoa học tại thủ đô Damascus bị Mỹ cho là tham gia nghiên cứu và sản xuất vũ khí hóa học, một kho chứa vũ khí hóa học ở tỉnh Homs, và một cơ sở chỉ huy quan trọng và tàng trữ thiết bị hóa học cũng ở tỉnh Homs.

Sáng sớm thứ Bảy 14-4, Tổng thư ký Liên Hiệp Quốc António Guterres kêu gọi các thành viên Hội đồng Bảo an kềm chế, tránh để leo thang xung đột. LHQ quả là khó xử khi gia tài chỉ có 5 thành viên HĐBA, thì có tới 4 ông dính vào vụ này, trong đó ông Nga một phe với Syria, bộ ba Mỹ – Anh – Pháp ở một phe, chỉ còn ông Trung Quốc hiện giống như đang muốn làm “ngư ông đắc lợi”. Càng kẹt nữa là HĐBA chẳng thể thông qua bất cứ quyết định nào nếu như có 1 trong 5 ông đó dùng quyền phủ quyết.

Nhiều ngày trước khi xảy ra cuộc tấn công mới nhất của Mỹ vào Syria ngày 14-4-2018, không ít người lo ngại rằng một khi Tổng thống Mỹ ra lệnh khai hỏa, nhân loại có nguy cơ hứng chịu cuộc Chiến thanh thế giới thứ 3 (WW3). Tôi thì không hề sợ chuyện đó. Bởi khả năng đó khả thi hơn nếu như là ở trong game hay trong phim Hollywood. Muốn nổ ra chiến tranh thế giới, ít nhất cần phải có một nước hùng mạnh có tham vọng bá chủ hoàn cầu, xâm chiếm cả thế giới. Coi giò coi cẳng các ông tham gia hiện nay, đâu có ai thỏa điều kiện cốt lõi này.

Chắc hẳn là mọi người muốn nói nếu Nga và Mỹ lao vào uýnh nhau, thế chiến sẽ bùng nổ. Chẳng ông nào trong hai đại ca của hai giới võ lâm này ngu ngơ mà làm như vậy đâu. Ông Vladimir Putin sếp sòng Nga tuy ra vẻ cứng rắn như vậy nhưng cho tới nay vẫn được coi là một người giỏi kiềm chế. Nếu không thì nổ tanh bành lâu rồi. Hơn nữa, Nga cũng phải cân nhắc. Có gì, Mỹ được cả Khối NATO đứng sau lưng. Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg đã nói với báo giới tại Brussels (Belgium) rằng Liên minh quân sự Bắc Đại Tây Dương NATO gồm 29 nước “hoàn toàn ủng hộ” (full support) cuộc không kích này. Nga ngó qua ngó lại, ngó trước ngó sau nào thấy ai, có chăng vài ba ai đó nhỏ xíu như có tép gọi là bằng hữu từ xa hô hào miệng. Ông Trump hùng hổ vậy chớ chỉ mang dáng dân cowboy thôi, với đầu óc một doanh nhân tỷ phú nhảy phóc vô Nhà Trắng, ông chủ yếu cân nhắc cái nào đem lại lợi ích cho Mỹ mới làm. Hơn nữa, Hoa Kỳ có những cơ chế đâu để cho tổng thống quá sa đà gây nguy hại cho cả đất nước.

Mà cho dù định mệnh tới mức Nga và Mỹ có lỡ va vào nhau thì cũng chỉ là chuyện giữa hai nước mà thôi. Đặc biệt là nó xảy ra ở xứ khác, theo kiểu đuổi gà vườn người. Lại khổ dân Syria.

Ảnh chụp từ vệ tinh các mục tiêu ở Syria trước và sau khi bị trúng tên lứa. (Nguồn: Internet. Thanks)

Ảnh chụp từ vệ tinh các mục tiêu ở Syria trước và sau khi bị trúng tên lứa. (Nguồn: Internet. Thanks)

Đúng như Tổng thống Trump nói trong thông điệp gửi toàn dân Mỹ khi ông xuất hiện trên truyền hình lúc 9g tối thứ Sáu 13-4-2018 (giờ Washington) thông báo chỉ ít phút trước, ông đã ra lệnh mở cuộc “tấn công chính xác” vào các mục tiêu vũ khí hóa học ở Syria, các tên lửa thông minh và các máy bay tham chiến chỉ tấn công vào đúng các mục tiêu đã chọn. Giờ H cũng chọn khung giờ vàng là nửa đêm về sáng, các cơ sở còn đóng cửa ngủ ngon. Phía Syria thừa nhận điều này. Và cho dù bên tấn công đã bắn tới 110 quả tên lửa các loại mà chỉ làm 3 người dân ở Homs bị thương, theo Truyền hình Nhà nước Syria chủ yếu do bị mảnh tên lửa bị phòng không Syria bắn chặn văng phải. Hãng tin Nga TASS loan tin không có quả tên lửa nào rơi vào khu vực gần các căn cứ không quân và hải quân Nga ở Syria. Giới quân sự Nga thừa nhận các tên lửa và máy bay của Mỹ, Anh và Pháp đều tránh xa các căn cứ của Nga.

Damascus skies erupt with service to air missile fire as the U.S. launches an attack on Syria targeting different parts of the Syrian capital Damascus, Syria, early Saturday, April 14, 2018. Syria’s capital has been rocked by loud explosions that lit up the sky with heavy smoke as U.S. President Donald Trump announced airstrikes in retaliation for the country’s alleged use of chemical weapons. (AP Photo/Hassan Ammar)

Loài người có lương tri chẳng ai vui vẻ gì với chuyện súng nổ đạn rơi ở Syria đâu. Nổ ra chiến tranh là chỉ khổ thêm cho người dân sở tại, đặc biệt là mạng sống của họ càng thêm mong manh. Không ai hô hào chiến tranh cũng như chẳng ai lại có thể cười vui trên nỗi đau của người khác. Càng tệ hơn vợ thằng Đậu nếu ta lên Phây đi đếm xác chết, tính toán số lượng vũ khí sử dụng trong cuộc xung đột.

Luôn cần có mọi nỗ lực để giúp các bên ngăn ngừa bùng nổ chiến tranh. Một khi đã buộc phải để cho súng nổ thì cũng phải hạn chế tới mức thấp nhất thiệt hại nhân mạng, đặc biệt là cho người dân.

Chuyện Syria xa vời vợi. Chuyện ngay bên ta là hỗng biết có ai đó lợi dụng mà tăng giá cái gì đó hay làm việc gì khuất tất nữa không.

PHẠM HỒNG PHƯỚC