Thứ Sáu ngày 22 tháng 11 năm 2024

Từ vòng xuyến tới thu giá

PHP RỦ RỈ RÙ RÌ

Trong năm qua, ngành Giao thông – Vận tải đã có ít nhất hai thành tích về mặt… ngữ văn.

Một là, thay tên gọi “vòng xoay” (hay bùng binh) tại TP.HCM bằng tên gọi “vòng xuyến”. Tiếng Anh vốn gọi cái giao lộ hình tròn có đảo ở giữa để giúp các phương tiên giao thông đổi hướng, đổi đường mà không cần đèn giao thông và không bị ngắt dòng giao thông này là “traffic circle” (vòng xoay giao thông). Xuyến là một từ Hàn Nôm, được sử dụng từ rất lâu rồi, nay không còn phổ biến, để chỉ chiếc vòng đeo tay trang sức của phụ nữ. Vì thế, gọi là “vòng xoay” vừa tượng thanh, vừa tượng hình, nghe là hiểu ngay và biết phải làm gì. Còn nghe từ “vòng xuyến”, nhiều người – nhất là giới trẻ – không hề biết là gì và phải được giải thích mới biết tới đó phải chạy xe theo vòng tròn như chiếc xuyến.

Hai, và ấn tượng hơn cả, là dùng từ “thu giá” thay cho “thu phí” tại các trạm thu phí giao thông theo hình thức BOT. Vì thế đã xuất hiện những tấm bảng ghi “trạm thu giá”. Chẳng có từ điển nào giải thích thu giá là thu gì. Phải chăng là một từ ghép mới sáng chế nữa từ cụm từ “THU phí giao thông theo GIÁ quy định”. Được cái, với việc thay chữ thu phí bằng thu giá của ngành GTVT, người Việt Nam ta có thể tự hào khoe với bạn bè bốn phương tám hướng rằng nước mình không hề có phí giao thông, dù đi đường cao tốc. Chẳng hề có cước, có phí. Hỗng tin cứ đi thử coi, chỉ có trạm thu giá chớ đâu có thu phí hay thu cước. Quả là ngày nay người ta rất thích dùng uyển ngữ cho vui tai kẻ này, ngứa tai người kia!

PHẠM HỒNG PHƯỚC
+ Ảnh: Internet, Thanks.