Ngày 1-8-2019, Tổng thống Mỹ Donald Trump loan báo từ ngày 1-9-2019 sẽ áp thuế nhập khẩu 10% đối với 300 tỷ USD hàng hóa từ Trung Quốc nhập vào Mỹ. Đây là khoản áp thuế mới, không phải khoản 250 tỷ USD hàng hóa đã bị áp thuế quan 25% trước đó.

Trump says US will impose 10% tariffs on another $300 billion of Chinese goods starting Sept. 1

Tariff Fight Knocks Off China as Top U.S. Trading Partner.

Cũng ngày 1-8-2019, nhật báo tài chính Mỹ nổi tiếng Wall Street Journal xuất bản phóng sự video với cái tít giật bằn bặt: “When ‘Made in Vietnam’ products are actually from China” (Khi các sản phẩm “Made in Vietnam” thực chất là từ Trung Quốc). Báo này viết về hiện trạng ngày càng có nhiều nhà sản xuất Trung Quốc chuyển sản phẩm của mình qua Việt Nam và một số nước khác để lấy xuất xứ mới rồi xuất qua Mỹ. Đây là thủ đoạn hòng tránh mức thuế quan quá cao mà Mỹ áp cho hàng hóa nhập từ Trung Quốc.

Báo WSJ đưa ra 2 con số có lẽ có quan hệ với nhau. Từ tháng 5-2018 tới tháng 5-2019, hàng điện tử gia dụng từ Việt Nam xuất qua Mỹ tăng 72%. Cùng thời kỳ đó, linh kiện điện tử mà Việt Nam nhập từ Trung Quốc tăng 81%.

Có lẽ vị Tổng thống xuất thân là doanh nhân tỉ phú và team của ông có đọc báo WSJ.

Hậu quả là khả năng Mỹ sẽ kiểm soát chặt hàng xuất xứ Việt Nam nhập khẩu Mỹ và áp thuế cao. Việt Nam từ chỗ là nước hưởng lợi từ trận thương chiến Mỹ – Trung sẽ biến thành một nước chuốc họa vạ lây. Nhà nước buông lỏng quản lý hay quản lý bất cập, cái nhãn “Made in Vietnam” sẽ không còn là niềm tự hào mà trở thành nỗi ám ảnh cho các nhà sản xuất và xuất khẩu Việt Nam. Và nó ảnh hưởng xấu tới chuyện Biển Đông.

P.H.P.