Phải mất 45 năm mới được trả lại tên… đường. Trong phiên họp ngày 11-7-2020, Hội đồng Nhân dân TP.HCM đã thông qua việc đặt tên đường Lê Văn Duyệt cho đoạn từ Cầu Bông tới đường Phan Đăng Lưu trên đường Đinh Tiên Hoàng thuộc quận Bình Thạnh.

Thật ra, đây là một việc trả lại tên cũ cho đường này. Sau 1975, đường Lê Văn Duyệt ở Bình Thạnh chạy qua Lăng Tả quân phải đổi thành Đinh Tiên Hoàng (đợt đổi tên tháng 8-1975 cùng 50 tên đường khác). Lý do mất tên vì lúc đó Tả quân bị đánh giá xấu về mặt chính trị theo quan điểm của chính quyền mới. Tôi chớ hề phê phán chuyện ấy vào lúc đó – thời cuộc nó thế và gặp thời thế, thế thời phải thế. Cô hàng xóm biểu rằng: Luôn phải đặt những sự kiện quá khứ trong bối cảnh lịch sử của chúng. Có lẽ đức Tả quân cũng còn được an ủi khi mình phải chịu mất tên cho một vị vua mà còn là vị vua nổi danh “Cờ lau tập trận”.

Tả quân Lê Văn Duyệt không chỉ là một ông quan tài ba văn võ song toàn mà còn là một vị quan thanh liêm, biết thương dân và có nhiều công lao trong công cuộc khai phá phương Nam. Ông là một trong hai tổng chỉ huy của công trình đào kênh Vĩnh Tế – con kênh đào lớn nhất thời kỳ quân chủ ở Việt Nam. Nhưng có lẽ đặc biệt hơn cả là yếu tố văn hóa tâm linh khi Tả quân Lê Văn Duyệt bao đời nay vẫn được người dân thờ phượng, gọi là Đức Ông.

Trước năm 1975 ở Sài Gòn – Gia Định có 2 đại lộ cùng mang tên Lê Văn Duyệt. Sau năm 1975, đại lộ Lê Văn Duyệt của Đô Thành Sài Gòn được đổi tên là đường Cách Mạng Tháng Tám, còn đại lộ Lê Văn Duyệt của tỉnh Gia Định cũ được đổi tên thành đường Đinh Tiên Hoàng (đoạn thuộc quận Bình Thạnh) nối liền với đường Đinh Tiên Hoàng ở quận 1 thông qua Cầu Bông.

Hy vọng sắp tới sẽ có thêm nhiều hành động trả lại tên đường, tên di tích và không chỉ tại TP.HCM. Trả lại tên đường âu chính là một sự nhìn nhận lịch sử một cách khách quan và hợp lòng dân.

HĐND TP.HCM thông qua việc đặt tên đường Lê Văn Duyệt

P.H.P.