Điện thoại 5G đầu năm 2021 ở Việt Nam

Thị trường smartphone 5G ở Việt Nam năm 2021 đã được mở hàng một cách ấn tượng với việc Samsung Vina chính thức mở bán bộ 3 thiết bị của dòng smartphone flagship mới Galaxy S21 series gồm S21 5G, S21+ 5G, và S21 Ultra 5G vào ngày 29-1-2021. Đây là dòng smartphone Galaxy đầu tiên của Samsung có toàn bộ các phiên bản đều hỗ trợ 5G mặc định. Thật ra, nếu nói cho chính xác, như một động thái thể hiện sự tri ân với người hâm mộ, ngay từ ngày 24-1, tức sớm hơn ngày mở bán chính thức toàn cầu 5 ngày, Samsung Vina đã phối hợp với các nhà phân phối lớn giao những chiếc smartphone Galaxy S21 series 5G đầu tiên tới những người đặt trước.

Trước đó, vào sáng 14-1-2021, Samsung Vina cũng đã tiến hành cập nhật phần mềm và mở chức năng hỗ trợ mạng 5G cho smartphone cao cấp Galaxy Z Fold 2 5G để cùng với Galaxy Note10 Ultra 5G có thể kết nối với các mạng 5G đang được thử nghiệm thương mại ở Việt Nam.

Trải nghiệm kết nối 5G với smartphone OPPO Reno5 5G tại TP.HCM ngày 27-2-2021. (Ảnh: PHẠM ANH PHÚ)

Nam là sự ra mắt thị trường của những dòng smartphone 5G ở phân khúc tầm trung.

Mở đầu là dòng Xiaomi Mi 10T Lite 5G được mở bán vào ngày 23-1-2021 với giá 7.990.000 đồng.

Ngày 25-2-2021, Xiaomi lại đưa thêm 1 sản phẩm 5G nữa vào thị trường Việt Nam là Mi 11 5G, chiếc smartphone flagship mới nhất của thương hiệu smartphone số 3 toàn cầu hiện nay. Tại Việt Nam, Mi 11 5G (phiên bản RAM 8GB + ROM 256GB) được mở bán vào trung tuần tháng 3-2021 với giá chính hãng 21.990.000 đồng.

Trong khi đó, ở phân khúc thị trường trung cao, OPPO Reno5 5G (RAM 8GB + ROM 128GB) bắt đầu được bán ở Việt Nam tại tất cả các hệ thống bán lẻ trên toàn quốc từ ngày 27-2-2021 với giá bán lẻ chính thức 11.990.000 đồng (phiên bản Reno5 4G LTE mở bán hồi tháng 1-2021 có giá 8.690.000 đồng).

Và được mong đợi hơn nữa là dòng smartphone tầm trung Redmi Note 10 series vừa được Xiaomi ra mắt toàn cầu ngày 4-3-2021 và sẽ sớm có mặt tại Việt Nam. Với phiên bản Redmi Note 10 5G, chỉ cần từ 179 USD (giá quốc tế) là người dùng di động đã có thể trải nghiệm kết nối 5G.

Với việc 2 nhà sản xuất chip di động lớn nhất thế giới là Qualcomm và MediaTek liên tục đưa ra những dòng SoC mới hỗ trợ 5G bao trùm toàn bộ các phân khúc thị trường, đặc biệt là ngày càng có thêm nhiều dòng chip phổ thông 5G, thị trường di động 5G trong năm 2021 hứa hẹn nhiều sôi động hơn.

Cùng với đó, việc các modem tích hợp trong các SoC giờ đây hỗ trợ tất cả các công nghệ, định dạng 5G (các dải tần sub-6GHz và mmWave, các chuẩn độc lập SA và không độc lập NSA,…), các nhà sản xuất thiết bị cuối OEM có thể rộng đường thiết kế các sản phẩm tương thích với các mạng 5G toàn cầu.

Thực tế đã và đang có những lúng túng, thậm chí thất vọng, trong người dùng ở Việt Nam. Hai nhà sản xuất di động nhất nhì thế giới là Samsung và Apple chỉ mở hỗ trợ mạng 5G cho thiết bị của mình khi nước sở tại chính thức thương mại hóa 5G với các tần số cụ thể. Hậu quả là dù 3 nhà mạng di động lớn nhất ở Việt Nam là VinaPhone, Viettel và MobiFone bắt đầu được phép thử nghiệm thương mại 5G tại 2 thành phố Hà Nội và TP.HCM, nhưng các thiết bị di động hỗ trợ 5G của Samsung và Apple lại không kết nối được trong hơn tháng đầu.

Nếu xét về kỹ thuật, các modem 5G trong các thiết bị của các hãng này đều hỗ trợ rộng rãi các tần số trên toàn cầu. Trong chương trình thử nghiệm thương mại ở Việt Nam từ tháng 12-2020, Bộ Thông tin và Truyền thông đã cấp phép cho Tập đoàn VNPT mà VinaPhone là thành viên thử nghiệm với các băng tần 2.600MHz, 3.700-3.800MHz (C-Band); Viettel với các đoạn băng tần 2.500-2.600MHz, 3.700-3.800MHz và 27.100-27.500MHz; và MobiFone với băng tần 2.600MHz. Giấy phép thử nghiệm này có giá trị đến hết ngày 30-6-2021. Và đây chỉ là các băng tần được tạm cấp để thử nghiệm. Theo Cục Tần số Vô tuyến điện (Bộ TT-TT), các nhà mạng phải hoàn trả tài nguyên viễn thông được cấp thử nghiệm sau khi giấy phép thử nghiệm hết hiệu lực hoặc khi có yêu cầu từ Bộ TT-TT.

Điều này thật ra cũng là chuyện bình thường vì các hãng này muốn chắc ăn, thường chỉ mở kết nối 5G với các tần số chính thức của các nhà mạng cụ thể. Việc mở mạng tràn lan có thể hao tổn tài nguyên và gây những phiền toái về tính tương thích. Ngay cả nhà Google cũng đã thông báo cho người dùng smartphone 5G của mình ở Mỹ rằng: Điện thoại Pixel 5 và Pixel 4a (5G) hoạt động với các mạng 5G. Loại dịch vụ 5G phụ thuộc vào cả mẫu điện thoại lẫn mạng do nhà mạng cung cấp. Tại Hoa Kỳ, một số điện thoại Pixel 4a (5G) được thiết kế riêng cho nhà mạng Verizon. Điện thoại Pixel hoạt động với tất cả nhà mạng chính. Tuy nhiên, không phải điện thoại Pixel 5 và Pixel 4a (5G) nào cũng hoạt động trên tất cả mạng 5G. Vì thế, người dùng được Google khuyên nên liên hệ với nhà mạng của mình để bảo đảm điện thoại của họ tương thích với mạng 5G của nhà mạng đó.

Tất nhiên, trước nhu cầu của thị trường, đặc biệt là ở một thị trường không hề nhỏ như Việt Nam, Samsung và Apple cũng phải hợp tác với các nhà mạng để có thể mở 5G với những tần số thử nghiệm. Viettel lại là người đi đầu. Từ trung tuần tháng 1-2021, sau khi Viettel phối hợp với Samsung thực hiện hàng trăm bài kiểm tra chất lượng mạng, bảo đảm mạng 5G Viettel hoàn toàn tương thích với thiết bị Samsung, người dùng Galaxy Z Fold2 5G có thể trải nghiệm kết nối 5G thông qua nhà mạng Viettel. Thông tin từ Viettel hồi thượng tuần tháng 3-2021 cho biết lỗi Apple iPhone 12 series không kết nối được 5G khi sử dụng 2 SIM (SIM vật lý và eSIM) đã được khắc phục hoàn toàn trên mạng Viettel. Viettel trở thành nhà mạng di động Việt Nam đầu tiên hỗ trợ 5G trên eSIM cho iPhone 12 series. Các thiết bị 5G mới trên thị trường Việt Nam như Samsung Galaxy S21 series, OPPO Reno 5G và Xiaomi Mi 11 cũng đã hỗ trợ mạng 5G Viettel.

Có một thực tế là những người dùng di động ở Việt Nam đang sở hữu các thiết bị 5G của các thương hiệu Trung Quốc và thương hiệu Nokia lại có thể kết nối ngon lành với các nơi phát sóng 5G thử nghiệm của 3 nhà mạng Việt Nam. Các smartphone này được nhà sản xuất mở sẵn hỗ trợ rộng rãi 5G ngay từ khi xuất xưởng. Vì thế, chúng có được lợi thế là cho chủ nhân có thể trải nghiệm ngay các mạng 5G ở Việt Nam từ khi mới thử nghiệm thương mại.

Việt Nam rõ ràng đã sẵn sàng cho việc ứng dụng công nghệ mạng 5G. Theo Thông tư số 19/2020/TT-BTTTT được Bộ TT-TT ban hành ngày 20-8-2020, băng tần 24,25 – 27,5 GHz (hay còn gọi là băng tần 26GHz, thuộc phổ băng tần 5G mmWave) đã chính thức được quy hoạch cho hệ thống thông tin di động IMT của Việt Nam để triển khai các hệ thống thông tin di động theo tiêu chuẩn IMT-2020 và các phiên bản tiếp theo. Trong chương trình thử nghiệm thương mại 5G đang tiến hành, chỉ có nhà mạng Viettel được thử nghiệm băng tần 27,1-27,5 GHz; còn các nhà mạng khác – cũng có cả Viettel, chủ yếu được cấp phép thử nghiệm các phổ băng tần 5G Sub-6GHz, cụ thể là từ 2,5GHz tới 3,8GHz.

Chắc chắn sau khi kết thúc thử nghiệm thương mại vào giữa năm 2021, các nhà mạng di động nếu bắt đầu thương mại hóa 5G ỏ Việt Nam thì cũng phải cân nhắc để mở rộng dần theo lộ trình có thể sinh lợi. Phải mất một số năm nữa thì công nghệ 5G mới có thể phủ rộng ở Việt Nam.

Trong khi đó, trên thị trường di động, 5G đang trở thành một trào lưu, một trong các yếu tố cạnh tranh giữa các hãng thiết bị. Apple đã có phiên bản iPhone 12 mini rẻ nhất trong dòng iPhone 12 series hỗ trợ 5G. Samsung chỉ mới đưa về Việt Nam các thiết bị 5G cao cấp trong khi ở nước ngoài đã có những phiên bản 5G cận cao cấp hay trung cao. Còn các thương hiệu smartphone khác đang chạy đua đưa ra thị trường những dòng thiết bị 5G có giá rẻ hơn rất nhiều.

Phải chăng tình hình này có thể dẫn tới tình trạng khác khi 4G hóa là thiết bị 5G sẽ phải chờ nhà mạng?

Tuy nhiên, cũng khác với 4G, 5G được phát triển với tốc độ nhanh hơn, băng thông rộng hơn, độ trễ gần như bằng 0 không phải chủ yếu để phục vụ cho các dịch vụ truyền data – mà hầu như cho tới nay 4G vẫn chưa được tận dụng hết khả năng. 5G thật sự là nền tảng kết nối cho kỷ nguyên số, mở ra khả năng cho vô số loại hình dịch vụ trong cuộc sống có thể hoạt động trên nền di động. Ngay cả với Internet băng thông rộng, 5G cũng có thể thay thế cho các hệ thống cáp quang. Và 5G rõ ràng là một nền tảng kết nối cho công cuộc chuyển đổi số toàn diện.

Vậy, liệu khi 5G được chính thức thương mại hóa ở Việt Nam, các dịch vụ khai thác các thế mạnh của thế hệ mạng di động này đã có phong phú sẵn sàng để phục vụ người dùng?

Với giá ngày càng theo xu hướng dễ tiếp cận hơn kết hợp với số lượng thiết bị ngày càng phong phú và đa dạng hơn để rộng đường lựa chọn, thị trường smartphone 5G ở Việt Nam trong năm 2021 hứa hẹn sẽ ngày càng sôi động hơn.