Rộn ràng chạy đua tăng tốc độ màn hình di động

Chưa bao giờ cuộc đua tăng tốc độ quét, tức tốc độ làm tươi (refresh rate), của màn hình thiết bị di động lại nóng bỏng như từ đầu năm 2021 tới nay. Không phải chỉ ở thiết bị hỗ trợ chơi game di động hay ở phân khúc cận cao cấp trở lên, mà là ở các thiết bị di động nói chung và ở phân khúc thị trường trung cấp.

Điện thoại giá dưới 6 triệu đồng giờ cũng có màn hình chuẩn game 90Hz. (Ảnh từ Internet. Thanks.)

Ngay cả Samsung, nhà sản xuất smartphone số 1 thê giới, suốt thời gian dài ban đầu đứng ngó rồi cũng bị cuốn vào cuộc đua tăng tốc độ quét màn hình này. Và với lợi thế “nhà trồng được”, họ còn gây sốc thị trường với mẫu Galaxy A22 LTE ra mắt thị trường hạ tuần tháng 6-2021 không chỉ được trang bị công nghệ màn hình xịn nhất hiện nay là SuperAMOLED mà còn hỗ trợ tốc độ làm tươi 90Hz. Chưa hết, mẫu smartphone này chỉ ở đầu phân khúc tầm trung hay cuối phân khúc giá re, có giá dưới 6 triệu đồng. Thậm chí, trước đó, hồi đầu tháng 6-2021, POCO đã ra mắt smartphone POCO M3 Pro 5G có màn hình IPS tần số 90Hz với giá bán chỉ 5.490.000 đồng (chưa kể các khuyến mại).

Trong các cuộc chạy đua để tăng sức cạnh trên trên thị trường di động ngày càng thêm bão hòa và gay gắt, cuộc đưa nâng cao chất lượng màn hình hiển thị rõ ràng được nhiều người dùng di động tán thưởng vì đem lại lợi ích thiết thực cho họ. Chất lượng hiển thị tốt hơn có nghĩa là trải nghiệm người dùng được nâng cao hơn. Nó hữu ích cho người dùng để làm việc và giải trí trên di động.

Cho tới bây giờ trong số các thương hiệu smartphone lớn, chỉ còn mình Apple là vẫn kiên trì không bận tâm tới tốc độ quét màn hình. Họ đi theo hướng riêng, một mình một chợ và có những giải pháp riêng để làm mượt mà hiển thị.

Khi ra mắt mẫu smartphone tầm trung OnePlus Nord CE 5G phiên bản Core Edition hồi tháng 7-2021, thương hiệu OnePlus chia sẻ: “Ngành công nghiệp điện thoại thông minh hiện nay có thể định nghĩa trong một từ: Hơn. Nhiều hơn. Nhanh hơn. Mọi thứ đều hơn. Nhưng ý tưởng “nhiều là tốt” đã dần trở nên lỗi thời. OnePlus chú trọng hơn vào trải nghiệm người dùng và chỉ dùng từ “hơn” khi nó thực sự có ý nghĩa. Mối quan hệ của người dùng với công nghệ đang thay đổi. Thông số kỹ thuật không còn là điều duy nhất mà người dùng quan tâm. Thay vào đó, ngày càng có nhiều khách hàng tìm cho mình một sản phẩm với mức giá chấp nhận được mà vẫn đủ khả năng đáp ứng mọi nhu cầu của họ.”

Khi tốc độ kết nối mạng ngày càng được cải thiện, nhất là với kết nối 5G và Wi-Fi 6/6E; các ứng dụng – đặc biệt là video và game – càng nặng yếu tố đồ họa và tốc độ nhanh hơn, các hệ điều hành nghiêng về đa nhiệm hơn, nhu cầu về một màn hình có chất lượng cao và khả năng phản ứng nhanh nhạy cao trở thành một trong những tiêu chí để được chọn mua trên thị trường. Đó là lý do mà các hãng chấp nhận đầu tư nhiều hơn cho màn hình, mèng nhất cũng là công nghệ IPS có góc nhìn rộng tới 178 độ, và ngon nhất là công nghệ SuperAMOLED trước đây vốn chỉ có ở phân khúc cận cao cấp trở lên.

Mục tiêu chính của việc nâng cấp màn hình chính là tăng sự mượt mà khi hiển thị và thao tác trên màn hình. Tất nhiên, điều này là kết quả của sự kết hợp nhiều yếu tố cả phần cứng lẫn phần mềm, như sức mạnh của CPU và GPU, chất lượng tấm nền, hệ điều hành và thuật toán ứng dụng,… Ở đây, chúng ta chỉ nói tới hai trong số các yếu tố quyết định sự mượt mà của màn hình là tốc độ làm tươi và tốc độ lấy mẫu cảm ứng. Đây cũng là 2 yếu tố dễ nhận biết và dễ quảng cáo tiếp thị nhất.

Tốc độ làm tươi hiển thị tần số quét, là số lần mà hình ảnh hiển thị trên màn hình trong 1 giây và được đo bằng đơn vị Hz. Cụ thể, tốc độ làm tươi 60Hz có nghĩa là hình ảnh có thể cập nhật 60 lần trong 1 giấy. Và tốc độ quét càng cao, hình ảnh càng mượt mà, giảm được hiện tượng hình ảnh bị giật, lag hay bóng ma – đặc biệt khi video chuyển động nhanh.

Tốc độ lấy mẫu cảm ứng là số lần cảm ứng của màn hình được đếm trong 1 giây. Trên mỗi màn hình điện thoại hay máy tính bảng đều có 1 ma trận cảm ứng điện với nhiều sợi ngang, dọc để cảm nhận vị trí bút hay ngón tay của bạn lướt trên màn hình. Cụ thể, nếu tốc độ lấy mẫu là 60Hz, có nghĩa màn hình có thể nhận được tới 60 lần nhấn vào màn hình trong 1 giây. Tốc độ lấy mẫu cảm ứng có thể dao động từ 30Hz tới 360Hz tùy theo điện thoại và tần số quét mà nhà sản xuất cung cấp cho máy. Tốc độ lấy mẫu cảm ứng càng cao, độ nhạy của màn hình càng cao nên sẽ mượt mà hơn.

Tần số quét chuẩn của màn hinh tinh thể lỏng LCD là 60Hz. Ban đầu, người ta tăng tốc độ này lên 90Hz như chuẩn màn hình để chơi game. Bây giờ, 90Hz trở thành tốc độ quét thấp nhất của màn hình smartphone thế hệ mới, vừa chơi game vừa giải trí video. Và những màn hình cao cấp hơn có tốc độ quét 120Hz hay 144Hz.

Tốc độ lấy mẫu cảm ứng cũng ở mức 120Hz là chuẩn mới, và ngon hơn là tới 240Hz hay thậm chí tới 360Hz như ở POCO F3.

Điều gây trở ngại nhất cho cuộc đua tăng tốc độ quét và lấy mẫu cảm ứng của màn hình là năng lượng. Tốc độ càng cao, càng ngốn pin, có nghĩa là thời lượng pin sẽ bị giảm. Để giải quyết, ngoài chuyện tăng dung lượng pin mà nay đã không dùng còn pin dung lượng thấp nữa, các nhà sản xuất còn ứng dụng công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI), can thiệp bằng thuật toán phần mềm để giảm lượng ngốn pin của màn hình. Một trong những giải pháp đó là ứng dụng công nghệ màn hình thích ứng (DynamicSwitch) có thể tự động điều chỉnh tốc độ quét của màn hình tùy theo trạng thái sử dụng và nội dung hiển thị. Chẳng hạn, tuy màn hình có tốc độ 120Hz, nhưng khi đọc văn bản, nó sẽ chỉ quét ở 30Hz; xem phim ở 60Hz,… Nhờ vậy giúp tối ưu hóa lượng pin tiêu thụ của màn hình.

Tất nhiên, việc nâng cao chất lượng màn hình, tăng tốc độ quét màn hình ắt làm tăng giá thành sản phẩm. Tuy nhiên, tình hình giờ đã thay đổi, khi các yếu tố này trở thành yếu tố cạnh tranh, các hãng phải tính toán để vẫn giữ được giá có sức cạnh tranh.

Vậy là người dùng di động được hưởng lợi, tha hồ mà nâng cao trải nghiệm người dùng.

Tuy nhiên, cuộc đua tốc độ quét màn hình có giới hạn và sẽ sớm tới hạn. Sau đó là chuyện gì thì giờ vẫn còn là ẩn số.