Cứ tưởng các biện pháp quản lý thông tin thuê bao di động trả trước được siết chặt hơn từ năm 2019 đến nay đã góp phần kết thúc những vấn nạn lưu niên về loại hình di động phổ biến nhưng phức tạp này. Nổi cộm nhất đối với thuê bao trả trước chính là tình trạng SIM rác thường bị bọn tội phạm sử dụng để gây án, cũng như bị lợi dụng để phát tán tin rác, cuộc gọi rác gây phiền nhiễu cho cộng đồng. Nhưng thực tế thì ở các nhà mạng vẫn tồn đọng một số vướng víu mà lỗi chủ yếu ở phía nhà mạng (phần nhiều do các đại lý của họ làm).

Còn nhớ, giữa lúc vấn nạn tin rác hoành hành khiến dư luận xã hội bất bình lên tới đỉnh điểm, Thủ tướng Chính phủ tại Hội nghị triển khai nhiệm vụ năm 2019 đã chỉ đạo xử lý triệt để vấn đề SIM rác. Đại biểu Quốc hội cũng đã yêu cầu giám sát việc này. Ngày 17-9-2019, Bộ Thông tin và Truyền thông đã ban hành văn bản số 3139/BTTTT-TTra chỉ đạo các sở TT-TT chủ trì, phối hợp với chính quyền địa phương, công an, lực lượng quản lý thị trường triển khai thanh tra diện rộng quản lý thông tin thuê bao di động từ ngày 1-10 đến ngày 20-11-2019. Đối tượng thanh tra là các chi nhánh doanh nghiệp cung cấp dịch vụ viễn thông di động và các tổ chức, doanh nghiệp, cá nhân đăng ký sử dụng với số lượng thuê bao lớn. 

Loạn SIM trả trước. (Nguồn: Internet. Thanks.)

Công bằng mà nói sau những biện pháp được tiến hành quyết liệt hơn, vấn nạn SIM rác nhìn chung đã giảm rất nhiều. Việc quản lý thuê bao, xác định số thuê bao chính chủ đã tốt hơn trước nhiều.

Nhưng trong thực tế vẫn còn đó những vấn đề. SIM rác tuy ít nhưng vẫn còn. Đặc biệt là việc quản lý thông tin thuê bao vẫn còn những bất cập.

Đó là lý do mà ngày 6-4-2022, Bộ TT-TT đã công bố quyết định kiểm tra hoạt động quản lý thông tin thuê bao trả trước, xử lý SIM có thông tin thuê bao không đúng quy định, SIM bị sử dụng để thực hiện hành vi phạm pháp của 7 nhà mạng di động (Viettel, VNPT VinaPhone, MobiFone, Vietnamobile, Gtel, MobiCast, và Đông Dương Telecom). Thời gian tiến hành kiểm tra của các đoàn thanh tra liên ngành là 30 ngày.

Thứ trưởng TT-TT Phạm Đức Long cho biết, trong thời gian qua, các doanh nghiệp viễn thông đã rất cố gắng để làm tốt công tác rà soát chuẩn hóa thông tin thuê bao và số lượng SIM kích hoạt sẵn đã giảm mạnh. Tuy nhiên, vẫn còn việc thực hiện sai quy định về quản lý thuê bao trả trước. Sở dĩ Bộ TT-TT phải tiến hành đợt thanh tra này, bởi vấn đề mua bán SIM rác không chỉ gây hệ lụy tin nhắn rác, cuộc gọi rác, mà gần đây còn bị các đối tượng xấu sử dụng để lừa đảo gây ra hệ lụy cho bao gia đình mất tiền và hệ lụy cho xã hội.

Bộ TT-TT đã nắm được tình trạng có đại lý cho nhân viên đăng ký hàng nghìn SIM, nhưng khi bán SIM lại không chuyển thông tin thuê bao sang người mua. Hậu quả là khi thuê bao này vi phạm pháp luật thì người đăng ký SIM sẽ bị xử lý theo pháp luật. Thậm chí có những đại lý đăng ký SIM số lượng lớn ở 5 địa phương khác nhau. 

Theo số liệu của Thanh tra Bộ TT-TT, hiện vẫn còn nhiều thuê bao di động trả trước nghi ngờ có thông tin không chính xác. Cụ thể, mạng Vietnamobile còn hơn 11.000 thuê bao, Viettel còn khoảng 11.000 thuê bao, MobiFone còn hơn 10.000 thuê bao, VNPT – VinaPhone còn hơn 1.000 thuê bao.  

Thứ trưởng Phạm Đức Long nhấn mạnh: “Bộ TT-TT yêu cầu các nhà mạng phải xóa toàn bộ SIM rác, phải dồn sức toàn ngành để thực hiện nhiệm vụ này. Chúng ta không thể để SIM rác làm hệ lụy cho xã hội được.”

Bộ TT-TT cũng khẳng định sẽ không cấp phep cho những nhà mạng có SIM đăng ký không chính xác được cung cấp các dịch vụ mới, như Mobile Money.

Thật ra, mấu chốt của tình trạng này vẫn là ở các nhà mạng. Với số lượng thuê bao có vấn đề không nhiều, nếu thật sự muốn làm, nhà mạng hoàn toàn có thể nhanh chóng xử lý xong. Trước nay vẫn có những ý kiến cho rằng việc quản lý quá chặt thuê bao trả trước sẽ ảnh hưởng tới cuộc đua phát triển thuê bao của nhà mạng.

ANH PHÚC

(Bài đã được in trên báo NgườI Lao Động Chủ nhật 10-4-2022 và đăng trên báo Người Lao Động Online).