Ngay cả khi bạn thực hiện một cuộc gọi video và thấy mặt người thân hay bạn bè, nghe đúng giọng nói của họ thì cũng không hẳn bạn đang nói chuyện với chính người đó. Gần đây, nhiều người đã trở thành nạn nhân của các cuộc lừa đảo tài chính sử dụng Deepfake với cấp độ “siêu” hơn do được tích hợp công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI).

(Ảnh được tạo bởi AI Microsoft Bing Image Creator – DALL-E 3. Thanks.)

Chị Nguyễn Thanh Hương (tên nhân vật đã được thay đổi) là nhân viên văn phòng tại Hà Nội. Trong một lần trò chuyện với bạn qua Facebook Messenger, người bạn của chị Hương đã chào và kết thúc câu chuyện, nhưng đột nhiên quay lại nhắn tin, hỏi vay tiền và đề nghị chuyển tiền vào một tài khoản ngân hàng. Dù tên tài khoản trùng khớp với tên bạn mình, chị vẫn thoáng nghi ngờ nên yêu cầu gọi video để xác thực. Người bạn đồng ý ngay, nhưng cuộc gọi chỉ kéo dài vài giây do “mạng chập chờn”, theo giải thích của người bạn. Đã thấy mặt bạn mình trong cuộc gọi video, giọng nói cũng đúng của người này, chị không còn nghi ngờ và chuyển tiền. Tuy nhiên, chỉ sau khi chuyển tiền thành công, chị Hương mới biết mình đã mắc bẫy của hacker.

Không chỉ chị Hương, nhiều nạn nhân khác là bạn bè, người thân của người bạn kia cũng bị lừa theo cách tương tự. Số tiền kẻ xấu lừa được từ tài khoản Facebook đó lên tới hàng chục triệu đồng.

Bkav ngày 2-2-2024 cho biết: Nửa cuối năm 2023, Bkav liên tục nhận được các báo cáo cũng như yêu cầu trợ giúp của nạn nhân về các vụ việc lừa đảo tương tự. Theo các chuyên gia của Bkav, trong trường hợp của chị Hương, kẻ xấu đã kiểm soát được tài khoản Facebook, nhưng không lập tức chiếm đoạt hoàn toàn mà âm thầm theo dõi, chờ cơ hội giả làm nạn nhân để hỏi vay tiền bạn bè, người thân của họ. Chúng sử dụng AI để tạo sẵn một đoạn video giả mạo gương mặt và giọng nói của chủ tài khoản Facebook (Deepfake). Khi được yêu cầu gọi điện video call để chứng thực, chúng đồng ý nhận cuộc gọi, nhưng sau đó nhanh chóng ngắt kết nối để tránh bị phát hiện.

Ông Nguyễn Tiến Đạt, Tổng Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Mã độc (AntiMalware) của Tập đoàn Công nghệ Bkav, cho biết: “Khả năng thu thập và phân tích dữ liệu người dùng thông qua AI cho phép tạo ra những chiến lược lừa đảo tinh vi. Điều này cũng có nghĩa là mức độ phức tạp của các kịch bản lừa đảo khi kết hợp giữa Deepfake và GPT sẽ ngày càng cao, khiến việc nhận diện lừa đảo sẽ khó khăn hơn rất nhiều.”

Bkav khuyến cáo người dùng cần đặc biệt nâng cao cảnh giác, không cung cấp thông tin cá nhân (CCCD, tài khoản ngân hàng, mã OTP,…), không chuyển tiền cho người lạ qua điện thoại, mạng xã hội, các trang web lạ, đáng nghi, không quen thuộc, có dấu hiệu lừa đảo. Khi có yêu cầu vay/chuyển tiền vào tài khoản qua mạng xã hội, nên thực hiện các phương thức xác thực khác như gọi điện thoại hay sử dụng các kênh liên lạc khác để xác nhận lại.

H.Đ.B.

Nguồn do Bkav cung cấp