Cô hàng xóm hỏi A Phủ coi đề thi tốt nghiệp trung học phổ thông quốc gia 2025 này dễ hay khó. Nói theo nhóc cháu cưng: “Có biết chi đâu.” A Phủ bèn trả lời huề vốn: “Đề dễ với người ra đề và khó với người đọc mà hỗng hiểu nổi đề.”

Thiệt là nguy tai khi người ta nhầm lẫn giữa “thi tốt nghiệp” và “thi tuyển sinh”, thậm chí kể cả ý muốn chủ quan gộp hai yêu cầu này lại “hai xôi nhồi một chõ” 2-in-1.

Ảnh do AI ChatGPT tạo. Thanks.

Theo thiển ý của A Phủ, thi tốt nghiệp là để kiểm tra kiến thức, mức độ hoàn thành một khóa học hay một chương trình học tập. Hễ học sinh nào học hành nghiêm túc, đầy đủ chương trình học là có thể tốt nghiệp – với những mức độ hoàn thành khác nhau. Vì thế, thi tốt nghiệp không phải là để đánh đố thí sinh, vượt ra khỏi nền tảng kiến thức học sinh đã được dạy. Có một ông thầy trung học của A Phủ từng nhận xét: “Đề của các kỳ thi thường để người ra đề khoe trình độ và ‘khè’ các giáo viên.”

Có người nói một câu mà A Phủ phải suy nghĩ nhiều câu: “Thi tốt nghiệp phải bảo đảm cho học sinh có quyền được tốt nghiệp nếu đã hoàn thành chương trình học.”

Còn nhớ cái thời A Phủ học trung học trước năm 1975 ở miền Tây Nam bộ, học gì thi nấy, thi hết chương trình học, không có vụ đề cương hay khoanh vùng giới hạn. Và thi tốt nghiệp chỉ là thi trong vốn liếng kiến thức đã được học.

Còn cái chuyện vào đại học là hàng rào thi tuyển (sàng lọc) trong số những người tốt nghiệp phổ thông để chọn ra những ứng viên phù hợp đáp ứng được tiêu chuẩn của từng trường.

Và bất luận thế nào, người lớn “có tóc” cũng đừng biến các em học sinh thành những “con chuột bạch” cho những ý tưởng (có khi đồng bóng, phi thực tế) của mình.

Và khi mọi sự đã rồi, mọi người chỉ còn biết chờ kết quả chấm thi. Kết quả – nếu chấm nghiêm túc – sẽ làm lộ ra nhiều thứ. A Phủ thiệt bụng mong rằng mọi sự sẽ tốt đẹp để khỏi phụ lòng thế hệ 2K7.

Có lẽ việc cần nhứt và thực tế nhứt bây giờ là gia đình đặc biệt quan tâm để ổn định tâm lý cho con em mình vừa trải qua một kỳ thi vất vả. Buông lơi các em là hỗng có sadhu đâu. Thề đó.

Nhờ kiếp trước khéo tích đức mà kiếp này A Phủ không hề phải chủ trì chuyện thi tốt nghiệp, mà chỉ cháy bỏng ước mơ được tham gia thi tuyển… giai nhân.

A.P.