Theo thông tin của Media OutReach Newswire từ Manila (Philippines) ngày 15-7-2025, với gần 19.000 chiếc xe điện (EV) được bán ra vào năm 2024, Philippines đang tìm cách bắt kịp cuộc đua xe điện ở Đông Nam Á khi các công ty trong hệ sinh thái như VinFast đang nỗ lực vượt qua những rào cản về khả năng tiếp cận trạm sạc, bảo trì và khả năng chi trả.

Tổ hợp sản xuất xe điện VinFast EV tại Hải Phòng.

Thị trường xe điện mới nổi của Châu Á đã đạt gần 400.000 xe bán ra vào năm 2024, nhưng mức tăng trưởng không đồng đều trên khắp khu vực.

Tại Đông Nam Á, Việt Nam dẫn đầu với gần 90.000 xe điện được bán ra, chiếm 17,6% thị trường ô tô của nước này. Thái Lan theo sát phía sau với hơn 70.000 xe điện mới, chiếm 13% tổng doanh số bán ô tô nói chung. Indonesia ghi nhận 49.200 xe điện, chiếm hơn 7% doanh số bán xe toàn quốc.

Philippines ở tuốt phía sau cuộc đua xe điện Đông Nam Á. Số lượng gần 19.000 chiếc xe điện bán được traong năm 2024 chỉ chiếm khoảng 4% tổng số xe ô tô mới được mua trong năm.
Liệu Philippines có thể vạch ra chiến lược bắt kịp cuộc đua xe điện ở Đông Nam Á hay không? Theo giới chuyên môn, câu trả lời ngắn gọn là có, nhưng cần phải hợp tác chặt chẽ với tất cả các bên liên quan, đặc biệt là các nhà sản xuất thiết bị gốc (OEM), ví dụ như VinFast, đơn vị đang xây dựng một hệ sinh thái toàn diện được thiết kế để giải quyết những lo ngại chính của những người mua xe điện tiềm năng.

Cuộc đua xe điện ở Đông Nam Á

Các đối thủ cạnh tranh trong khu vực ASEAN đang triển khai các chiến lược mạnh mẽ để dẫn dắt quá trình chuyển đổi sang xe điện. Thái Lan đưa ra các thời kỳ miễn thuế kéo dài nhiều năm và đặt mục tiêu sản xuất 30% xe điện trong nước vào năm 2030. Indonesia tận dụng trữ lượng niken hàng đầu thế giới để thu hút các nhà sản xuất pin. Việt Nam đang sử dụng VinFast nội địa làm bệ phóng tiến vào thị trường xuất khẩu.

Manila cũng không hề chùn bước, khi Đạo luật Phát triển Ngành Công nghiệp Xe Điện (Electric Vehicle Industry Development Act, EVIDA) năm 2022 đặt ra lộ trình áp dụng xe điện, bao gồm giảm thuế nhập khẩu, bố trí chỗ đậu xe dành riêng cho xe điện và yêu cầu 5% đội xe lớn phải là xe điện. Tuy nhiên, chính sách này không mang lại nhiều ưu đãi về nguồn cung, do đó, mặc dù doanh số bán xe điện đã tăng lên trong những năm gần đây, nhưng vẫn chỉ chiếm một phần nhỏ trong tổng doanh số bán ô tô. Sự phụ thuộc vào dầu mỏ của Philippines càng làm tăng thêm áp lực. Tập đoàn tài chính MUFG ước tính rằng việc giá dầu thô tăng 10 USD một thùng sẽ làm tăng thâm hụt tài khoản vãng lai của Philippines từ khoảng 3,5% lên hơn 4,5% GDP. Đây là mức tăng chủ yếu do nhập khẩu nhiên liệu.
Philippines đã cam kết cắt giảm tới 75% lượng khí thải nhà kính vào năm 2030 theo Thỏa thuận Paris (Paris Agreement). Và xe điện đóng góp một phần quan trọng vào mục tiêu này. Tuy nhiên, việc điện khí hóa giao thông đồng nghĩa với việc người tiêu dùng cần những lựa chọn không phát thải với giá cả phải chăng và dễ sử dụng hơn. Hơn thế nữa, chính phủ cần những đối tác có thể hỗ trợ toàn bộ hệ sinh thái, bao gồm cơ sở hạ tầng, dịch vụ và giáo dục, chứ không chỉ riêng bản thân các phương tiện.

Phương pháp tiếp cận toàn hệ sinh thái của VinFast

Xe VinFast hiện đã có mặt trên đường phố Philippines. Vào tháng 7-2024, công ty đã khai trương ba phòng trưng bày đầu tiên. Gần một năm sau, nhà sản xuất ô tô gốc (OEM) VinFast hồi giữa năm 2025 đã trở thành thành viên chính thức của Hiệp hội Các nhà sản xuất ô tô Philippines (Chamber of Automotive Manufacturers of the Philippines, Inc. – CAMPI), giúp công ty có một vị thế ở địa phương cùng với các thương hiệu ô tô truyền thống khác. CAMPI thành lập năm 1995 và tính đến tháng 5-2025, các thành viên của CAMPI chiếm hơn 92% tổng doanh số ô tô tại Philippines.. Điểm đáng chú ý về cách tiếp cận của VinFast là nỗ lực xây dựng một hệ sinh thái toàn diện “Vì một tương lai xanh” (For a Green Future). Công ty đã hợp tác với các đại lý địa phương để mở hơn 60 phòng trưng bày mới vào cuối năm. Việc hợp tác với các chuỗi cửa hàng lốp xe và dịch vụ bảo dưỡng như Goodyear và Tire King sẽ mở rộng phạm vi dịch vụ sau bán hàng, hướng tới mục tiêu có hơn 100 xưởng dịch vụ ủy quyền trên khắp Philippines vào năm 2025. Điều này giải quyết trực tiếp câu hỏi “ai sửa xe điện của tôi, và ở đâu?” (who fixes my EV, and where?).

VinFast cũng đã triển khai chương trình sạc miễn phí cùng với sự ra mắt của mẫu xe subcompact VF 6. Sáng kiến này cho phép khách hàng sạc miễn phí tại mạng lưới chuyên dụng của VinFast cho đến ngày 1-5-2027. Mạng lưới do V-GREEN vận hành này đặt mục tiêu triển khai 15.000 cổng sạc trên khắp cả nước vào năm 2025.

Website của VinFast Auto Philippines.

Chiến lược của VinFast nhắm cùng một lúc đến ba rào cản chính trong việc áp dụng xe điện. Chiến lược này giúp giảm bớt lo lắng về phạm vi hoạt động thông qua việc dễ dàng tiếp cận điểm sạc, giải quyết nỗi lo bảo dưỡng bằng mạng lưới dịch vụ rộng khắp và giải quyết các vấn đề chi phí trả trước thông qua các chính sách như chương trình mua lại xe với mức giá lên đến 90% giá trị ban đầu của xe. Ngay cả khi không xây dựng nhà máy tại địa phương, hệ sinh thái của VinFast vẫn tạo ra việc làm trong lĩnh vực bán hàng, sửa chữa, phần mềm và cơ sở hạ tầng sạc. Điều này hỗ trợ các mục tiêu EVIDA của Manila, giúp giảm ô nhiễm đô thị và góp phần giảm sự phụ thuộc vào dầu mỏ. Một thách thức tiềm ẩn khác đối với việc áp dụng xe điện và VinFast muốn giải quyết là sự thiếu quen thuộc, mà theo một số nghiên cứu, thực sự là rào cản lớn nhất. Một nghiên cứu của Mỹ cho thấy một khi người lái xe được trải nghiệm trực tiếp xe điện, những lo ngại về phạm vi hoạt động, chi phí và việc sạc pin sẽ giảm đáng kể. Để giúp thu hẹp khoảng cách đó, VinFast đang hợp tác với nhiều đối tác B2B và các nhà cung cấp dịch vụ di động đang giúp xe điện trở nên dễ nhận biết và dễ tiếp cận hơn trong cuộc sống hàng ngày, bao gồm Green GSM, dịch vụ taxi hoàn toàn bằng điện đầu tiên của Philippines, vừa ra mắt vào ngày 10-6-2025.

Green GSM, dịch vụ taxi hoàn toàn bằng điện đầu tiên của VinFast tại Philippines.

Bằng cách tương tác với các tài xế Green GSM, tất cả đều đang sử dụng xe VinFast, những người đi làm hằng ngày sẽ được giới thiệu về xe điện một cách thực tế và dễ dàng. Những cuộc trò chuyện này có thể giúp công chúng hiểu được cách thức hoạt động của xe điện, cảm giác khi lái xe và lý do tại sao chúng đáng để cân nhắc. Cuối cùng, sự tiếp xúc đó có thể khuyến khích nhiều người chuyển đổi sang xe điện hơn.

Trong cuộc đua xe điện ở Đông Nam Á, Philippines có thể thiếu một nhà máy trong nước. Tuy nhiên, phương pháp tiếp cận tập trung vào hệ sinh thái của VinFast mang đến cho quốc gia này cơ hội thực sự để bắt kịp và thậm chí có thể vươn lên dẫn đầu.

N.L.