Chắc bạn không quên Monica Lewinsky, nữ thực tập sinh Nhà Trắng Mỹ, từng làm kinh động cả thế giới vào năm 1998 với vụ scandal “tình dục” có liên quan tới đương kim Tổng thống Mỹ lúc ấy là ông Bill Clinton.

Monica lên bìa tạp chí Time sau vụ scandal.

Ở đây, chúng ta không khơi lại chuyện đã đi vào lịch sử, thuộc về quá khứ. Chúng ta cũng chẳng cần thiết phải đóng vai những quan tòa mà phán quyết này nọ.

Nhưng câu chuyện của Monica cho tới nay vẫn mang tính thời sự nóng hổi ở cái khía cạnh mà cô gọi là “việc sỉ nhục công cộng” (public shaming). Nói theo ngôn ngữ thời thượng là “ném đá”. Cô nói mình chính là một trong những nạn nhân của trò này. Điều đang báo động là cái trò “sỉ nhục nhau trên mạng xã hội” giờ đây đang lan rộng, ngày càng thêm tệ hại, mà nếu không có cách ngăn chặn, nó sẽ gây ra những hậu quả nghiêm trọng, thậm chí đổi bằng sinh mạng, đối với các nạn nhân.

Monica cảnh báo: “Sỉ nhục công cộng như một trò thế thao đẫm máu phải được chặn lại.”

Kênh truyền thông TEDvn viết: “Monica Lewinsky được cho là trường hợp đầu tiên của thứ được gọi là “văn hóa sỉ nhục” (culture of humiliation) khi cô mới 24 tuổi. Và trường hợp của cô trong năm 1998 không chỉ dừng lại ở đó mà còn ngày càng lan rộng và di căn như một căn bệnh của thời đại. Vụ bê bối đó đã khiến cô rơi vào im lặng suốt một quãng thời gian dài. Trong thời gian đó, cô đã theo học ngành tâm lý xã hội của trường Kinh tế – Chính trị thuộc Đại học Luân Đôn. Mãi đến thời gian gần đây, cô mới lên tiếng về những điều đó, khởi đầu bằng với bài luận “Vanity Fair” (sự công bằng hão huyền) và bài phát biểu trong Hội nghị thượng đỉnh Forbes’ 30 Under 30 Summit (30 người dưới 30 tuổi nổi tiếng do tạp chí Forbes bình chọn). Hãy lắng nghe, suy ngẫm, và hành động để thay đổi điều đó nhé!”

Monica Lewinsky gives a speech at the Forbes Under 30 Summit at the Pa. Convention Center in Philadelphia on Monday, Oct. 20, 2014. (AP Photo/Philadelphia Daily News, David Maialetti)

Giờ đây, Monica, 41 tuổi (sinh ngày 23-7-1973) là một nhà hoạt động xã hội. Trong bài nói chuyện của Monica mà Kênh TED công bố hồi tháng 3-2015, chúng ta nghe cô nói về cái gọi là “văn hóa sỉ nhục online” (online culture of humiliation) đang bị biến thái dần như một trong những mặt trái của Internet. Chắc chắn bạn sẽ không thấy xa lạ gì về điều này khi mà chỉ cần mở mạng truyền thông xã hội Facebook lướt tới lướt lui là có thể nhìn thấy một vụ “ném đá” nào đó.

Xin cảm ơn dự án TEDvn đã thực hiện phụ đề tiếng Việt cho bài nói chuyện thú vị này của Monica.

Xin mời bạn xem video:

PHẠM HỒNG PHƯỚC

(Saigon 18-5-2015)

+ Nguồn ảnh: Internet. THanks.