Kể từ 10g sáng 13-3-2019, tất tần tật các chiếc máy bay thuộc dòng Boeing 737 MAX series (bao gồm 4 phiên bản MAX 7, MAX 8, MAX và MAX 10) do các hãng hàng không sử dụng đều bị cấm bay vào không phận Việt Nam. Quyết định này đã dược Cục Hàng không Việt Nam đưa ra sáng 13-3-2019.

Chưa có hãng hàng không Việt Nam nào khai thác dòng máy bay nay, mà chỉ mới đặt mua. Hiện có 3 hãng hàng không nước ngoài là Eastar Jet (Hàn Quốc), Thai Lion Air (Thái Lan) và Malindo Air (Malaysia) có sử dụng Boeing 737 MAX bay đến Việt Nam. Nhưng các hãng này cũng đã tạm ngưng khai thác dòng máy bay này sau tai nạn thảm khốc ở Ethiopia ngày 10-3-2019.

Dòng máy bay mới nhất của hãng Boeing này (bay lần đầu ngày 29-1-2016 và bắt đầu bay thương mại từ ngày 22-5-2017, với hãng Malindo Air từ Kuala Lumpur đi Singapore) đã bị ngày càng nhiều nước cấm bay sau khi xảy ra 2 vụ tai nạn thảm khốc chỉ trong vòng chưa đầy 5 tháng. Vụ mới nhất xảy ra sáng 10-3-2019, khi chuyến bay ET302 của hãng hàng không Ethiopian Airlines từ thủ đô Addis Ababa (Ethiopia) bay đi Nairobi (Kenya) rồi lâm nạn chỉ 6 phút sau khi cất cánh giết chết toàn bộ 157 người (149 hành khách và đội bay 8 người). Trước đó, chuyến bay JT610 của hãng hàng không Lion Air đâm xuống Biển Java (Indonesia) sáng 29-10-2018 chỉ 12 phút sau khi cất cánh giết chết toàn bộ 189 hành khách và đội bay. Cả hai chuyến bay này đều sử dụng loại máy bay Boeing 737 MAX 8 mà hai hãng hàng không vừa tiếp nhận không bao lâu.

Ngày 12-3-2019, Cơ quan An toàn Hàng không Châu Âu (EASA) cũng đã quyết định đình chỉ toàn bộ hoạt động bay của dòng máy bay Boeing 737 MAX tại không phận Châu Âu. Trước Việt Nam, có những nước khác như Úc, Trung Quốc, Ấn Độ, Indonesia, Malaysia, Namibia, Oman, Singapore, Mông Cổ cũng đã ra lệnh cấm Boeing 737 MAX hoạt động. Ngày 13-3, ngoài Việt Nam có thêm New Zealand, Đặc khu Hong Kong, Lebanon cấm dòng máy bay này. Chắc chắn số nước cấm dòng Boeing 737 MAX sẽ tiếp tục tăng lên vì sự an toàn cho con người. Và Boeing cũng chắc chắn sẽ khó khăn để có thể thuyết phục các nước sớm hủy bỏ lệnh cấm bay này do việc chứng minh tính an toàn của một loại máy bay không thể chỉ trong ngày một ngày hai. Hãng Boeing cũng vừa loan báo sẽ sớm cập nhật phần mềm điều khiển cho dòng máy bay này.

Theo BBC, tính tới cuối tháng 1-2019, Boeing đã giao cho khách hàng 350 chiếc B737 MAX 8 trong tổng số 5.011 chiếc dòng B737 MAX series đã được đặt mua. Một số lượng nhỏ phiên bản B737 MAX 9 cũng đang hoạt động. Hai phiên bản B737 MAX 7 và 10 theo kế hoạch sẽ được giao hàng trong vài năm tới.

Trong khi đó, cho tới nay, Cục Hàng không Liên bang Mỹ (FAA) vẫn giữ quan điểm là dòng máy bay Boeing 737 MAX vẫn đủ điều kiện an toàn để tiếp tục hoạt động. Tuy nhiên, cơ quan này đang tiếp tục giám sát chặt chẽ và cho biết sẽ yêu cầu Boeing chỉnh sửa lại thiết kế của dòng máy bay này trước tháng 4-2019. FAA cũng cam kết sẽ hành động ngay lập tức nếu phát hiện có nguy cơ từ dòng máy bay này.

Cho tới nay, trên thế giới, hầu như các cơ quan hàng không đều theo dõi và dựa vào những quyết định từ FAA để đưa ra những quyết định cho riêng nước mình. Một là do họ tin tưởng vào chất lượng bảo đảm an toàn của FAA thuộc loại cao nhất thế giới, hai là để bảo đảm cho các hãng hàng không của nước mình có thể bay vào Mỹ. Lần này, trước sự phản ứng gây hoang mang của FAA (có vẻ không muốn đẩy Boeing vào khủng hoảng sâu hơn), nhiều nước đã tự hành động khác FAA.

Ngay cả ở Mỹ, nhiều người làm trong ngành hàng không cũng muốn FAA tạm ngừng các hoạt động của dòng máy bay Boeing 737 MAX lại. BBC ngày 13-3-2019 cho biết, liên minh Hiệp hội Tiếp viên Hàng không Mỹ (The Association of Flight Attendants) – CWA cho biết họ đang kêu gọi FAA tạm ngừng hoạt động của dòng Boeing 737 MAX ở Mỹ. Bà Sara Nelson, chủ tịch liên minh, nói rằng: “Mỹ có hệ thống hàng không an toàn nhất thế giới, nhưng những người Mỹ đang tìm kiếm sự lãnh đạo trong thời kỳ không chắc chắn này. FAA phải hành động dứt khoát để khôi phục lòng tin của công chúng vào hệ thống này.” Hiệp hội Phi công Liên minh Mỹ (The Allied Pilots Association, APA) thông báo với các thành viên: “Điều quan trọng cho các bạn là biết rằng nếu cảm thấy không an toàn để làm việc vời dòng 737 MAX, bạn không bị bắt buộc phải bay nó.” Hiện nay Southwest Airlines và American Airlines, hai hãng hàng không Mỹ đang có nhiều máy bay B737 MAX nhất, vẫn đang sử dụng chúng. Tuy nhiên, hãng Southwest Airlines đang cho phép các hành khách đã đặt vé bay những chuyến bay sử dụng dòng máy bay này có thể thay đổi chuyến bay khác. American Airlines cho biết hãng vẫn áp dụng các chính sách cơ bản về thay đổi chuyến bay đã đặt.

P/S: Thấy có bạn chia sẻ kinh nghiệm là khi lên máy bay mà cảm thấy sợ, hãy lôi báo ra đọc như thế này.

PHẠM HỒNG PHƯỚC

+ Ảnh từ Internet. Thanks.