Một người dân đăng lên Facebook ảnh chụp khi mình đi làm căn cước công dân (CCCD) gắn chíp tại một điểm ở Q.12 (TP.HCM). Nhiều cư dân mạng trầm trồ khi nhìn thấy khu vực chụp ảnh có trang bị dàn đèn dù chuyên nghiệp. Người đăng cho biết nhân viên làm thủ tục còn dùng cả dây mềm để bấm máy hầu tránh làm rung máy ảnh có thể nhòe ảnh. Vốn là một nhiếp ảnh gia, anh nói mình đã thật sự ngạc nhiên khi thấy trang bị chụp ảnh làm CCCD “xịn” như vậy.

Xưa nay, người ta vẫn truyền nhau câu nói “ảnh xấu như ảnh căn cước”. Bởi hầu hết các chủ nhân của các giấy tờ tùy thân có ảnh chụp tại chỗ đều là nạn nhân của những cú chụp ảnh “cho có” của nhân viên làm thủ tục, ảnh không đen thui thì mờ nhạt và thật xấu xí, có khi chính chủ còn không nhận ra mình. Trong khi đó, giấy tờ tùy thân lại là một loại vật bất ly thân của công dân, luôn phải đem theo mình mà mỗi khi dùng tới lại ngán ngẩm vì ảnh mình trên đó.

Một điểm làm CCCD gắn chíp tại Q.12 (TP.HCM) với 2 cây đèn dù phục vụ chụp ảnh thè. (Ảnh từ Facebook bạn Anton Đạt. Thanks.)

Việc cơ quan Công an đầu tư tốt hơn cho khâu chụp ảnh thẻ ngoài chuyện đáp ứng yêu cầu nghiêp vụ và chuyên môn (khi ảnh được số hóa) rõ ràng còn đem lại sự hài lòng chính đáng cho công dân.

Thẻ CCCD gắn chíp sẽ lưu trữ những đặc điểm nhận dạng bằng hình ảnh, vân tay và sinh trắc học. Con chíp có dung lượng lưu trữ lớn cho phép tích hợp nhiều ứng dụng đi kèm có thể bổ sung các thông tin của các ngành, lĩnh vực khác. Dự kiến trong tương lai, ngoài dữ liệu do ngành Công an đang quản lý có thể bổ sung tích hợp thêm các dữ liệu của các ngành Thuế, Hải quan, Bảo hiểm Xã hội, giấy phép lái xe… vào thẻ CCCD gắn chíp. Lúc đó, thẻ CCCD gắn chíp có thể thay thế cho các loại giấy tờ đã được tích hợp thông tin trên thẻ. Thêm nữa, trong tương lai, thẻ CCCD gắn chíp có thể thay hộ chiếu cho công dân nhập cảnh vào những nước có ký kết với Việt Nam.

Mà để có thể tích hợp nhiều trường thông tin như vậy, thẻ CCCD gắn chíp bắt buộc phải được kết nối với Cơ sở Dữ liệu Quốc gia về Dân cư do Bộ Công an quản lý và liên thông được với các cơ sở dữ liệu dùng chung của các bộ ngành có liên quan.

Rõ ràng, như ngành Công an thừa nhận, hiện nay mới đang bắt đầu triển khai việc kết nối và liên thông dữ liệu nên không thể tránh khỏi bất cập. Sẽ thuận lợi cho cả các cơ quan chức năng lẫn công dân khi hệ thống sẽ tự động cập nhật các thông tin mới mà không cần người dân phải trực tiếp tới cơ quan có liên quan để làm thủ tục thay đổi thông tin, trừ những dịch vụ đặc biệt như ngân hàng,… Chẳng hạn, sau khi có số CCCD mới, cũng chính là số định danh cá nhân, công dân có thể tra cứu thông tin bằng cả số CMND cũ lẫn số CCCD mới. Cần giải thoát những người đổi thẻ CCCD từ CMND khỏi phải kè kè theo tờ giấy nhỏ xác nhận số cũ số mới đầy phiền phức và “vô duyên”. Những điều này, công nghệ dư sức xử lý miễn là được những người có trách nhiệm đồng ý.

• Bản in trên báo Người Lao Động Thứ Tư 14-4-2021 và trên báo NLĐ Online: Căn cước công dân gắn chip: Tận dụng tối đa ưu thế công nghệ

PHẠM PHÚC