Người đầu tiên bị nhiễm virus chết người Ebola ở Mỹ là Nina Phạm, một nữ y tá người Mỹ gốc Việt tại Dallas (bang Texas). Theo Cơ quan Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) Mỹ, cô đã bị lây virus do một “lỗ hổng chưa biết trong quy trình” trong khi điều trị cho Thomas Eric Duncan khi ông này quay lại bệnh viện Texas Health Presbyterian Hospital tại Dallas của Giáo hội Trưởng lão lần thứ hai.

Duncan là người Liberia bị nhiễm virus Ebola trong thời gian ở nước mình và tới Dallas ngày 20-9-2014. Ba ngày sau đó, do có những triệu chứng Ebola, ông đã nhập viện và ngày 28-9 được xác định đã nhiễm virus Ebola. Bệnh nhân này đã tử vong ngày 8-10-2014 sau 10 ngày được chăm sóc đặc biệt tại bệnh viện.

Ngày 13-10, Giám đốc CDC Tom Frieden nói về nữ y tá Nina: “Đây là một người rất dũng cảm đã không ngại hiểm nguy cho bản thân để làm điều tốt cho xã hội và bây giờ bị bệnh.”

Nina Phạm, 26 tuổi, tốt nghiệp Cử nhân Điều dưỡng năm 2010 tại Đại học Thiên chúa giáo Texas. Theo website của trường, chương trình đào tạo 4 năm này chuẩn bị cho các y tá phục vụ như “những sĩ quan liên lạc giữa các bác sĩ, bệnh nhân và các thành viên khác của đội điều trị”. Việc xử lý các bệnh lây nhiễm nguy hiểm không phải là nội dung học chính khóa, cũng như không nằm trong bộ giáo trình tiêu chuẩn của trường.

Nina đã vượt qua kỳ thi lấy bằng y tá của Ủy ban Điều dưỡng Texas tháng 6-2010 và tới ngày 1-8-2014 đã nhận chứng chỉ về Điều dưỡng chăm sóc bệnh nặng. Cô làm y tá tại bệnh viện Texas Health Presbyterian Hospital. Chưa đầy 2 tháng sau khi Nina có bằng chăm sóc bệnh nặng, Duncan nhập viện vì nhiễm virus Ebola.

Hội các y tá chăm sóc bệnh nặng Mỹ (AACCN) cho biết: Người y tá chăm sóc bệnh nặng chuyên xử lý các vấn đề đe dọa sự sống và chăm sóc các bệnh nhân dễ bị tổn thương, không ổn định và phức tạp, đòi hỏi phải được chăm sóc cao độ và liên tục.

Hầu như không ai biết Nina có vai trò như thế nào trong việc chăm sóc cho bệnh nhân Duncan. Báo Anh Daily Mail (13-10-2014) cho biết Nina đã chăm sóc Duncan nhiều lần trước khi ông này được xác định nhiễm Ebola. Theo quy định, chứng chỉ chăm sóc bệnh nặng đòi hỏi ứng viên phải có tối thiểu 44 tuần “làm việc trực tiếp bên giường” của một bệnh nhân bệnh nặng, trong đó có ít nhất 21 tuần chăm sóc đặc biệt trong năm đầu tiên. Việc trải nghiệm bắt buộc này có một giám sát theo dõi và chứng thực.

Có ít nhất 50 tới 70 người của bệnh viện Dallas đã chăm sóc cho Duncan trong thời gian ông nằm tại khu điều trị đặc biệt có 24 giường. Nữ y tá Nina đã được cách ly ngày 10-10, tức 2 ngày sau khi Duncan tử vong.

Nina sống với chú chó cảnh Cavalier King Charles Spaniel tên Bentley trong một căn hộ ở phía bắc thành phố Dallas. Bạn bè cho biết cô là một người đáng yêu, tốt bụng, luôn quan tâm chăm lo những người khác. Cô cũng là một người có óc hài hước. Tin tức ngày 12-10 cho biết Nina đang được điều trị tại bệnh viện mà mình làm việc và đang trong tình trạng ổn định. Chú chó cưng của cô cũng đang được cơ quan Dịch vụ Động vật Dallas chăm sóc đặc biệt. Thẩm phán Dallas là Clay Jenkins khẳng định với kênh WFAA của hãng truyền hình ABC rằng chú chó Bentley sẽ không bị tiêm thuốc cho chết như trường hợp chó Excalibur của một nữ y tá Tây Ban Nha bị nhiễm Ebola. Thẩm phán cho biết: “Khi tôi gặp cha mẹ cô ấy, họ nói rằng con chó này rất quan trọng đối với cô ấy. Đừng cho phép bất cứ điều gì xảy ra với nó.”

Trường hợp nhiễm virus Ebola do chăm sóc bệnh nhân của Nina Phạm và giữa tình hình dịch Ebola đang báo động ở Mỹ đã khiến giới thầy thuốc, y tá nước này xao động. Các tổ chức, hiệp hội y tá cho biết sẽ tổ chức những cuộc thảo luận về cách thức bảo vệ mình khi chăm sóc người nhiễm Ebola.

Cầu nguyện cho Nina Phạm, một đồng bào của tôi, tai qua nạn khỏi để không phải sinh nghề tử nghiệp.

PHẠM HỒNG PHƯỚC

(Saigon 14-10-2014)

+ Nguồn ảnh: Internet. Thanks.

Nina Phạm và chú chó cưng. (Ảnh trích từ Facebook của Nina Phạm).

Nina Phạm. (Ảnh trích từ Facebook của Nina Phạm).

Bệnh nhân Duncan. (Ảnh trích từ Facebook cá nhân).

Bệnh viện Texas Health Presbyterian Hospital tại Dallas, nơi Nina làm và Duncan điều trị.

Nhân viên y tế đang thanh trùng khu vực Nina sống.

Nhân viên y tế đang thanh trùng khu vực Nina sống.