Trong một thông cáo được gửi e-mail cho giới truyền thông ngày 2-10-2018, Thiếu tá Tim Gorman, người phát ngôn của Hạm đội Thái Bình Dương Mỹ (U.S. Pacific Fleet), cho biết: ngày 30-9-2018, một tàu khu trục Trung Quốc đã tiến sát một cách hùng hổ một tàu Hải quân Mỹ ở Biển Đông, buộc tàu Mỹ phải bẻ lái để tránh va chạm. Ông nói rằng hành động này có thể làm xấu hơn các căng thẳng giữa hai nước.

Theo hãng tin AP (2-10-2018), ngày 30-9, tàu chiến Trung Quốc đã áp sát tàu khu trục Mỹ USS Decatur ở gần Đá Gaven Reefs thuộc Quần đảo Trường Sa. Hải quân Mỹ nói rằng tàu chiến Trung Quốc đã có “hành động không an toàn và không chuyên nghiệp” (unsafe and unprofessional maneuver). Tàu khu trục Trung Quốc đã “tiến hành một loạt các hành động gây hấn (aggressive maneuver) kết hợp với những cảnh cáo tàu Mỹ phái rời khỏi khu vực này. Thiếu tá Gorman cho biết tàu Trung Quốc đã áp sát cách mũi tàu Mỹ khoảng 45 yard (41 mét).

Bộ Quốc phòng Trung Quốc ngày 2-10-2018 đã lên tiếng phản đối việc tàu chiến Mỹ này vào vùng biển “quanh các đảo và đả của Trung Quốc” (around China’s islands and reefs). Họ khẳng định rằng tàu khu trục Luoyang có trang bị tên lửa của Trung Quốc đã được triển khai lập tức để nhận diện tàu chiến Mỹ này và ép nó đi khỏi.

Trong khi đó, Bộ Ngoại giao Trung Quốc tuyên bố họ đã mạnh mẻ thúc giục Mỹ ngừng các hành động “khiêu khích” của mình.

Trước đó, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Jim Mattis đã hủy bỏ kế hoạch tới thăm Trung Quốc trong tháng 10-2018 để thảo luận về những bất đồng quân sự giữa hai nước.

Hoạt động của tàu khu trục Mỹ Decatur ở vùng Quần đảo Trường Sa lần này là hoạt động mới nhất của Mỹ trên Biển Đông trong nỗ lực chống lại việc Bắc Kinh tự đặt ra những hạn chế tự do hàng hải trên tuyến hàng hải chiến lược này. Trung Quốc đã tự tuyên bố chủ quyền trên hầu hết Biển Đông, còn đường giao thương hàng hải quốc tế có tổng giá trị hàng hóa lưu thông mỗi năm tới khoảng 5.000 tỉ USD. Đây là vùng biển đang có những hòn đảo mà Brunei, Malaysia, Philippines, Đài Loan và Việt Nam cùng tuyên bố chủ quyền. Quan chức Mỹ nói rằng: “Chúng tôi tiến hành các hoạt động tự do hàng hải lệ thường và đều đặn như chúng tôi vẫn thực hiện trong quá khứ và sẽ tiếp tục làm trong tương lai. (We conduct routine and regular freedom-of-navigation operations, as we have done in the past and will continue to do in the future.)”

NGÔ LÊ

+ Ảnh: Tàu khu trục Mỹ USS Decatur (DDG 73) trong một phiên hoạt động trên Biển Đông ngày 13-10-2016. (Nguồn: Internet. Thanks).