Chuyện soái hạm (flagship) Moskva mang số hiệu 121 của Hạm đội Biển Đen (Russian Black Sea Fleet) thuộc Hải quân Nga đang gây nhiều tranh cãi trên thế giới. Dĩ nhiên cõi mạng ở Việt Nam đã nóng lên rừng rực với các tay múa phím ủng hộ Ukraine hay hết mình vì Tổng thống Putin của Nga.

Nguyên nhân tranh cãi là cái chết của chiếc tuần dương hạm mang tên lửa dẫn đường (guided missile cruiser) lớp Slava này. Con tàu khổng lồ này đã chìm xuống Biển Đen ngày 14-4-2022 vào ngày thứ 50 của cuộc chiến tranh do (tổng thống) Nga tiến hành ở Ukraine (từ 24-2-2022).

Tuần dương hạm Moskva 121. (Ảnh của báo Moscow Times/Internet. Thanks).

Trong bối cảnh bị nhiễu loạn thông tin và giữa chiến sự, người ta chẳng thể kiểm chứng với hầu hết tin tức từ cả 2 phía Nga và Ukraine phát ra. Các tin tức chỉ có thể là những dữ liệu để tham khảo. Cả tin dễ thành cả ngố. Người thiện lành phải huy động toàn bộ tri thức, lý trí và khả năng tư duy của mình để suy xét coi chi tiết nào đáng tin hơn. Tranh cãi nhau đúng sai từ xa, còn thua cả thầy bói mù sờ voi, chỉ tổ gây mất đoàn kết đồng bào.

Và trong cái tình hình như thế, A Phủ cho rằng lý do tàu Moskva bị chìm do cả Moscow và Kiev đưa ra đều có phần đúng – nghĩa là hỗng sai.

– Phía Nga: tàu chìm do cháy nổ kho đạn.

– Phía Ukraine: tàu chìm do trúng 2 quả tên lửa hành trình chống hạm (anti-ship cruise missile) Neptune R-360 do Ukraine chế tạo.

Vì sao cả 2 bên đều nói hỗng trật? Cái nguyên nhân nhỡn tiền mà Moscow thừa nhận là tàu Moskva bị chìm do cháy, nổ kho đạn trên tàu. (Theo các chuyên gia, một con tàu như soái hạm Moskva chỉ có thể chìm khi kho đạn phát nổ). Mà kho đạn có thể phát nổ khi trúng tên lửa đó chớ. Bởi vì không thể kiểm chứng nên tốt cho tất cả là chúng ta chốt lại ở sự thật hiển nhiên là soái hạm Moskva đã tử trận ở Biển Đen ngày 14-4-2022 sau 29 năm quân vụ, hưởng dương 43 tuổi (hạ thủy năm 1979).

Tuần dương hạm Moskva trước đây (thời thuộc Hải quân Liên Xô) mang tên Slava (tiếng Nga có nghĩa là Vinh quang). Tàu này chính thức “nhập ngũ” ngày 30-1-1983; “xuất ngũ” tháng 9-1990; “tái ngũ” thang 4-2000. Trước khi tham chiến ở Ukraine, tàu này từng tham gia nhiều cuộc xung đột quân sự như ở Georgia (2008), Bán đảo Crimea (2014), Syria (2015). Đây là tàu chiến lớn nhất bị chìm trong chiến đấu kể từ Chiến tranh Thế giới thứ hai đến nay.

Tàu Moskva có trọng tải 12.490 tấn; dài 186,4 mét; ngang 20,8 mét; độ mớn nươc 8,4 mét; tốc độ 32 knot (59km/h; 37mph).

Có một tình tiết: soái hạm Moskva được đóng tại Nhà máy Đóng tàu 61 Kommunara ở Ukraine, lúc nước này là một nước Cộng hòa Xô viết trong Liên bang Xô Viết cùng với Nga. (Có ai đó ắt nghĩ: Ukraine hiểu từng chân tơ kẽ tóc của tàu do mình đóng).

A.P.