Ca khúc bất hủ “La Paloma” (tiếng Tây Ban Nha có nghĩa là “chim bồ câu”) do Sebastian Yradier, một nhà soạn nhạc xứ Basque Tây Ban Nha, sáng tác sau một chuyến thăm Cuba năm 1861. Có dữ liệu nói ông viết ca khác này vào khoảng năm 1863, chỉ 2 năm trước khi ông qua đời trong cảnh không ai biết tới, nghĩa là không bao giờ biết được đứa con tinh thần của mình đã trở nên nổi tiếng khắp thế giới trong suốt 140 năm nay.

Lời gốc bằng tiếng Tây Ban Nha:

1. Cuando salí de la Habana ¡Valgame Dios!

    Nadie me ha visto salir Si no fuí yo.

    Y una linda Guachinanga S’allá voy yo,

    Que se vino tras de mi, Que sí señor.

    Điệp khúc:

    Si a tu ventana llega Una Paloma,

    Tratala con cariño, Que es mi persona.

    Cuentale tus amores, Bien de mi vida,

    Coronala de flores, Que es cosa mia.

    Ay! chinita que sí!

    Ay! que dame tu amor!

    Ay! que vente conmigo,

    Chinita, a donde vivo yo!

    2. El dia nos casemos ¡Valgame Dios!

    En la semana que hay ir Me hace reir

    Desde la Iglesia juntitos, Que sí señor,

    Nos hiremos à dormir, Allá voy yo.

    (Điệp khúc)

    3. Cuando el curita nos eche La bendicion

    En la Iglesia Catedral Allá voy yo

    Yo te daré la manita Con mucho amor

    Y el cura dos hisopazos Que sí señor

    (Điệp khúc)

    4. Cuando haya pasado tiempo ¡Valgame Dios!

    De que estemos casaditos Pues sí señor,

    Lo menos tendremos siete Y que furor!

    O quince guachinanguitos Allá voy yo

    (Điệp khúc)

Giai điệu và tiết tấu của “La Paloma” chịu ảnh hưởng bởi habanera, một thể loại nhạc khiêu vũ của Cuba hồi thế kỷ 19.

“La Paloma” đã được biến tấu sang nhiều loại nhạc như opera, pop, jazz, rock, quân nhạc, dân ca… Nó cũng được dịch ra nhiều thứ tiếng khác nhau. Phiên bản tiếng Anh có tên là ‘No More” do Don Robertson và Hal Blair đặt lời và được cả hai danh ca Dean Martin và Elvis Presley ghi âm.

Mời bạn thưởng thức một phiên bản “La Paloma” qua tiếng hát ngọt như đường phèn của nữ danh ca Shin Yona [Big Mama].

Còn đây là giọng hát của nữ danh ca Pháp Mireille Mathieu

Ca khúc “La Paloma” được chuyển thể lời Việt (Phạm Duy) với tựa đề “Cánh Buồm Xa Xưa”

“Vi vu đồi thông reo xao xác lá chiều nay thu về
Em ơi cánh buồm xa ngày xưa còn vương bao lời thề
Xa xa đàn chim ưng dang cánh biếc trời mây tung hoành
Sương lan lắng trong hoàng hôn chim khi tâm tư tan tành

Thuyền ai đang lênh đênh vượt sóng biếc cho tan vơi cơn sầu
Ai đang đắm đuối trên lưng muôn con sóng xanh bạc đầu
Biệt ly sao chua cay làm mắt ướt tóc xanh nay phai màu
Nhớ mãi, nhớ mãi môi em cười khi bến xa con tàu

Yêu em qua chuỗi ngày thơ
Mà giờ lòng còn vương thương nhớ
Nhớ người xưa chiều nay mình ta bao ước mơ
Niềm riêng se sắt bên lòng

Thu ơi gieo mấy lần tang
Mà lòng người tàn theo năm tháng
Ý thu vương trách sao lòng người mau lãng quên
Chiều nay thu vẫn mơ màng”

Mời thưởng thức với tiếng hát Khánh Ly:

PHP

(Saigon 8-10-2012)